Hubble Space Telescope - Nieuwsarchief
Hubble ziet komeet ISON
1 mei 2013


De Hubble Space Telescope maakte op 10 april een opname van komeet ISON, (C/2012 S1).
De afstand van de komeet tot de aarde was 630 miljoen kilometer, net binnen de baan van Jupiter.

Op 28 november 2013 doorkruist de komeet het binnenste deel van het zonnestelsel en wordt naar
verwachting erg helder en passeert de zon op een afstand van 1,1 miljoen kilometer.

Komeet ISON is ontdekt door het International Scientific Optical Network en is een nieuwe komeet, die waarschijnlijk
voor het eerst in de buurt van de zon komt. De kern van de komeet heeft een doorsnede van ongeveer zes kilometer en
de kop van de komeet (de coma) is een ijle wolk van gas- en stofdeeltjes met een doorsnede van ruim vijfduizend kilometer.
De stofstaart van de komeet heeft een lengte van ongeveer honderdduizend kilometer.


Komeet ISON

Hubble Space Telescope vierde op 19 april zijn 23e verjaardag en maakte een mooie opname van de Paardekopnevel in het sterrenbeeld Orion.


Paardekopnevel Hubble 23 jaar



Hubble Space Telescope is twintig jaar
26 april 2010


Zaterdag 24 april 2010 was het twintig jaar geleden dat de Hubble
gelanceerd werd. Ter gelegenheid hiervan is een foto vrijgegeven
van een deel van de Carina-nevel, een groot stervormingsgebied op
7500 lichtjaar afstand in het zuidelijke sterrenbeeld Carina (Kiel).


Carina-nevel

Nevelflarden en stofwolken worden beschenen door jonge,
pasgeboren sterren in de omgeving, waardoor ze verdampen.
Binnenin de dichtste stofwolken ontstaan nieuwe sterren.
In mei 2009 werd de vijfde en laatste onderhoudsvlucht uitgevoerd.
Naar verwachting zal de ruimtetelescoop nog vijf à tien jaar in bedrijf zijn.



Werkzaamheden aan de Hubble
19 mei 2009


De reparatie van de Hubble Space Telescope is klaar. Maandag 18 mei was de vijfde
en laatste ruimtewandeling.Vandaag rond 14.50 uur wordt Hubble door de robotarm
van de Atlantis (gewicht 11 ton) weer in zijn eigen baan om de aardeteruggezet.

Later deze week keert Atlantis weer terug naar de aarde.


Atlantis door de robotarm gekoppeld aan de Hubble

De Wide Field Planetary Camera 2 is verwijderd en vervangen door
de nieuwe Wide Field Camera 3. Dit ging niet makkelijk, want de camera
zat al 16 jaar in de behuizing van de Hubble bevestigd.


Wide Field Planetary Camera 2 wordt verwijderd

Een computer voor de gegevensverwerking is vervangen en de versleten gyroscopen en accu's
van de Hubble. Tijdens de andere drie ruimtewandelingen vond ook de onderhoudsbeurt plaats.


Atlantis vliegt naar Hubble voor de zon langs op 12 mei



Atlantis op weg naar Hubble
12 mei 2009



Atlantis klaar voor lancering

Maandag 11 mei om 20:01 uur is Atlantis gelanceerd en op weg naar de Hubble Space Telescope.
Woensdag komen de zeven astronauten bij Hubble aan.


Atlantis op weg naar Hubble

De voorbereidingen envijf ruimtewandelingen zullen in totaal vijf dagen in beslag nemen,
van de elf dagen durende missie.

Het wordt een historische vijfde en laatste onderhoudsmissie naar de Hubble,
misschien wel het beroemdste wetenschappelijk instrument ooit.


Astronauten van de Atlantis

Tijdens de vierde vluchtdag, donderdag/vrijdag gaan twee van de astronauten tijdens de eerste
ruimtewandeling de nieuwe Wide Field Camera 3 installeren en een UV-spectrograaf.
Ook wordt een geleidingssysteem, zes gyroscopen en thermische isolatie aangebracht.

Het dataverwerkingsinstrument dat in september uitviel wordt vervangen.
De missie werd tot nu uitgesteld om dit reservestuk mee te kunnen nemen.

In samenwerking met Warner Bros en IMAX gaat er een IMAX 3D camera mee om een film
van de Hubble te maken, die in het voorjaar van 2010 in première moet gaan en
astronaut Michael Massimo gaat proberen om Twitter-updates vanuit de ruimte te sturen.



Hubble 19 jaar
29 april 2009


De Hubble Space Telescope, gelanceerd op 24 april 1990 is 19 jaar.

Het Space Telescope Science Institute heeft daarom een mooie, bijzondere foto vrijgegeven
van Arp 194, eengroepje sterrenstelsels op 600 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld
Cepheus, die begin dit jaar is gemaakt met de Wide Field and Planetary Camera 2 van Hubble.


Foto Hubble

Links op de foto heeft onlangs een botsing van twee sterrenstelsels plaatsgevonden.
Door getijdenkrachten is tijdens die botsing een honderdduizend lichtjaar lange sliert
van gas naar buiten geslingerd, waarin weer nieuwe, jonge sterren zijn ontstaan.

Deze sterrenhopen zijn op de foto te zien als blauwe lichtvlekjes in het gasfontein.

Tijdens deze afgelopen 19 jaar heeft Hubble meer dan 880.000 waarnemingen
gedaan, en meer dan 570.000 foto's van hemellichamen gemaakt.



Reparatievlucht Hubble in mei 2009
8 december 2008


De shuttlemissie die de vijfde en laatste onderhouds- en reparatievlucht moet uitvoeren
aan de Hubble Space Telescopestaat nu gepland voor 12 mei. De NASA verwacht dan de nieuwe
boordcomputer, de Science Instrument Command and Data Handling System, klaar te hebben.

De spaceshuttle Atlantis zal een elfdaagse missie uitvoeren waarbij vijf ruimtewandelingen
worden gemaakt om de ruimtetelescoop te voorzien van nieuwe onderdelen en instrumenten,
terwijl ook twee bestaande instrumenten gerepareerd zullen worden.
Na deze laatste onderhoudsvlucht moet Hubble nog tien jaar meekunnen.


Hubble en Endeavour

De opname is gemaakt in december 1993 vanuit de spaceshuttle Endeavour, tijdens
deze missie repareerden astronauten het opnamevermogen van de Hubble.



Hubble-telescoop werkt weer
31 oktober 2008


De Hubble Space Telescope is weer aan het werk. Vluchtleiders en technici
zijn er in geslaagd om over te schakelen op een reserve-eenheid.
Enkele weken geleden viel een dataverwerkingssysteem uit en werden er
geen foto's en meetgegevens meer doorgeseind naar de aarde.

Het onderzoeken en testen van het reserve-exemplaar, dat al sinds 1991 in opslag ligt,
gaat langer duren, waardoor het begin april klaar zal zijn.
De onderhoudsmissie kan dan niet in februari maar in mei plaatsvinden.
In de tussentijd kunnen sterrenkundigen gebruik blijven maken van de Hubble.

De Wide Field Planetary Camera 2 van de Hubble-telescoop werd op 28 oktober gericht op
twee sterrenstelsels, Arp 147 op 440 miljoen lichtjaar afstand van de aarde in sterrenbeeld Walvis.
Volgens het Space Telescope Science Institute in Baltimore maakt Hubble weer mooie opnamen.


Sterrenstelsel Arp 147

Het linker sterrenstelsel is tientallen miljoenen jaren geleden waarschijnlijk door
het rechter sterrenstelsel heen gevlogen, waardoor in het rechter stelsel een ring zichtbaar
is waar stervormingsactiviteiten plaatsvinden. De twee stelsels vormen samen het cijfer 10.
Eén van de stelsels staat met de zijkant naar ons toe terwijl de andere van bovenaf wordt bekeken.



Hubble start langzaam op
25 oktober 2008


Het dataverwerkingssysteem van de Hubble-ruimtetelescoop is weer geactiveerd.
Vorige week zorgde een onverklaarbare storing ervoor dat de satelliet zichzelf in stand-by zette.
Over een paar dagen kunnen de nog werkende wetenschappelijke instrumenten van Hubble
hun waarnemingen en gegevens naar de aarde sturen geleidelijk weer beginnen.



Herstart Hubble niet gelukt
21 oktober 2008


Het is nog niet gelukt de Hubble Space Telescope weer op te starten.
Op 27 september schakelde de telescoop zichzelf uit na een defect in het
dataverwerkingssysteem A en werd besloten het reservesysteem B op te starten
dat nog nooit werd gebruikt sinds de lancering van de Hubble in 1990.

Dat opstarten begon woensdag, maar donderdag ontstonden er problemen,
waardoor de Hubble in de stand-bystand ging. Het is voor de zesde keer
in de 18-jarige geschiedenis van de ruimtetelescoop dat dit is gebeurd.


Hubble in stand-by

De NASA heeft besloten dat de vijfde en laatste opknapbeurt wordt gebruikt
om systeem A te vervangen. Het testen van de onderdelen kost alleen veel tijd.

De Hubble krijgt ook nieuwe batterijen, gyroscopen en twee nieuwe wetenschappelijke instrumenten.



Onderhoudsvlucht Hubble uitgesteld tot begin 2009
3 oktober 2008


NASA heeft de vijfde en laatste onderhoudsvlucht naar de Hubble Space Telescope uitgesteld
tot begin 2009, dit vanwege een onverwacht defect aan de Advanced Camera for Surveys (ACS).

Spaceshuttle Atlantis zou op 14 oktober vertrekken van Cape Canaveral in Florida om
de veertien jaar oude Hubble voor de vijfde en laatste keer te herstellen en op te waarderen.
Daarmee zou de levensduur met misschien tien jaar worden verlengd.


Atlantis staat klaar voor lancering naar de Hubble op de achtergrond Endeavour

Sinds vorig weekend slaagt de ruimtetelescoop er niet meer in om wetenschappelijke gegevens
van de data-formatter, een elektronicabox, op te slaan en door te sturen naar de aarde.
Er wordt geprobeerd om in de loop van deze week over te schakelen op het reservesysteem,
een back-up-exemplaar van de formatter, dit is nog nooit operationeel gebruikt.

NASA wil nu een bestaand reserve-exemplaar uitgebreid testen en kwalificeren,
om het vervolgens aan boord van de ruimtetelescoop te kunnen plaatsen.

Het is de bedoeling de Hubble nog draaiende te houden tot zijn opvolger,
de James Webb Space Telescope, op z'n vroegst in 2013 de ruimte ingaat.



NASA maakt plannen voor Hubble-onderhoudsmissie bekend
22 januari 2008


NASA heeft de plannen bekendgemaakt voor de vijfde en laatste onderhoudsmissie van de
afgelopen 15 jaar, naar de Hubble Space Telescope die voor augustus op het programma staat.
Voor de missie zal het ruimteveer Atlantis zeven astronauten naar de Hubble brengen,
die op een hoogte van 560 kilometer om de aarde draait.

Behalve de nodige apparatuur zullen zij ook een IMAX-camera meenemen, om de historische
gebeurtenis vast te leggen voor een film die in 2010 zal worden uitgebracht.
De werkzaamheden aan de ruimtetelescoop zullen elf dagen gaan duren.
Tijdens vijf ruimtewandelingen worden twee nieuwe wetenschappelijke instrumenten geïnstalleerd,
de gyroscopen (om de telescoop te stabiliseren), accu's en thermische bekleding worden vervangen.

De nieuwe instrumenten die geïnstalleerd worden zijn de Cosmic Origins Spectrograph (COS)
en de Wide Field Camera 3 (WFC3). De COS zal onder meer het kosmische heelal gaan bestuderen,
de grootschalige structuur van donkere materie en gas die het universum bijeen lijkt te houden.

De WFC3 zal de eerste panchromatische camera van de Hubble gaan worden.
Hiermee zal men scherpe opnames kunnen maken van een groot deel van het heelal.


Astronauten werken aan de Hubble telescoop

Ook zal worden geprobeerd een reparatie uit te voeren aan twee uitgevallen instrumenten,
de STIS-spectrograaf en de ACS-camera.
De ACS, Advanced Camera for Surveys, was het meest gebruikte instrument van Hubble,
totdat het vorig jaar defect raakte. De STIS, Space Telescope Imaging Spectrograph,
is een spectrograaf, dit is een instrument dat het licht dat afkomstig is van hemelobjecten splitst en
analyseert, om zo de samenstelling van sterrenstelsels, sterren, planeten en nevels te achterhalen.

Het is de bedoeling dat de Hubble na de opknapbeurt nog zeker tot 2013 in bedrijf blijft.



Nederland bouwt mee aan MIRI spectrometer op James Webb Space Telescope
20 juni 2007


ESA en NASA hebben de overeenkomst getekend in Parijs voor de James Webb Space Telescope,
deze is vernoemd naar de voormalig NASA-leider James Webb, de JWST wordt in 2013 gelanceerd,
is groter dan de Hubble Space Telescope, zal verder van de aarde staan,
namelijk op 1,5 miljoen kilometer afstand en heeft een enorme spiegel waardoor de telescoop een groter bereik heeft.

De spiegelopening van MIRI is 6 meter, terwijl soortgelijke instrumenten die eerder gelanceerd zijn dan de JWST
niet verder kwamen dan zo'n 85 centimeter. Deze grote opening zorgt ervoor dat een veel hogere resolutie
kan worden bereikt en dat de gevoeligheid voor zwakkere objecten groter is dan ooit.

De telescoop zal tot in de verste uithoeken van het heelal kunnen waarnemen.
De MIRI is zeer geavanceerd, dankzij een ingebouwd koelingssysteem en grotere spiegels.
Nederland bouwt mee aan de ontwikkeling van de mid-infraroodspectrometer MIRI op de JWST.


MIRI spectrometer

MIRI werkt in het golflengtegebied dat loopt van 5 tot ongeveer 28 micrometer (1 micrometer = 1/1000 millimeter).
De Nederlandse bijdrage is ongeveer 10 miljoen euro. Het ontwerp en de bouw worden uitgevoerd door
ASTRON in Dwingeloo in samenwerking met enkele andere Nederlandse instituten en universiteiten.

Waarnemingen vanaf de aarde in het infrarood-gebied worden vertroebeld door de invloed van de atmosfeer,
straling wordt geabsorbeerd en ruis wordt aan het signaal uit de ruimte toegevoegd, waardoor het echte signaal
als het ware nagebootst moet worden. MIRI heeft hiervan geen last.

MIRI gaat een belangrijke rol spelen in het behalen van de wetenschappelijke doelstellingen
die zijn opgesteld voor de JWST, het detecteren van de eerste sterren in het heelal,
het bestuderen hoe melkwegstelsels worden opgebouwd, het ontrafelen van
de processen die zich afspelen bij de vorming van sterren en planeten,
en het in beeld brengen van gasrijke exoplaneten en hun atmosferen, dit is
de eerste stap in de zoektocht naar voorwaarden waaronder leven kan ontstaan.



James Webb Space Telescope krijgt misschien een grijper
2 juni 2007


De James Webb Space Telescope, afgekort JWST, zal na zijn lancering in 2013 in een positie worden gebracht,
die ongeveer anderhalf miljoen kilometer van de aarde verwijderd is. Dit is te ver weg om de ruimtetelescoop,
die de opvolger wordt van de Hubble Space Telescope, onderhoudsbeurten te geven zoals Hubble die krijgt.

De NASA wil de JWST zo onderhoudsvriendelijk mogelijk te maken. Er wordt nu gekeken of de JWST met een grijper
kan worden uitgerust, die het mogelijk zou maken het ruimtetelescoop in noodgevallen aan een ruimtevaartuig te koppelen.
Volgend jaar wordt beslist of de plaatsing van zo'n grijpconstructie haalbaar is.


James Webb Space Telescope

De infraroodtelescoop JWST zal proberen om de eerste sterrenstelsels te vinden, die in het vroege heelal zijn gevormd
en de verbinding legt tussen de oerknal en ons melkwegstelsel. Ook zal de JWST door de stofwolken heen kijken om de vorming
van sterren en hun planetenstelsels te zien, om de verbinding te leggen tussen de vorming van de melkweg en ons eigen zonnestelsel.

JWST zal een grote spiegel krijgen met een doorsnede van 6,5 meter en een zonneschild met de grootte van een tennisbaan.
De spiegel en het zonneschild blijven opgevouwen tot de JWST in de ruimte is, pas dan worden ze geopend.

Het is de bedoeling dat de JWST meer dan 13 miljard jaar terug kijkt in de tijd om de vorming van sterrenstelsels, sterren en planeten
en het ontstaan van ons eigen zonnestelsel, JWST is een project van de NASA, ESA en de Canadian Space Agency.



Camera Hubble uitgevallen
30 januari 2007


De belangrijkste camera van de Hubble Space Telescope doet het door kortsluiting niet meer.
Het defect, sinds 27 januari, van de Advanced Camera voor Surveys (ACS) is een groot verlies,
want hiermee werden tot nu toe de helderste opnames van het universum.

Waarschijnlijk is hooguit één van de drie camera's waaruit de ACS bestaat nog te redden.
De ACS kan drie soorten opnames maken namelijk met zichtbaar, infrarood en ultravioletlicht,
waarschijnlijk zullen alleen nog de ultravioletopnames mogelijk zijn.

Het is de bedoeling dat astronauten tijdens de reparatiemissie in 2008 een groothoekcamera installeren.


Astronaut Jim Newman installeerde 7 maart 2002 de ACS camera op de Hubble



Hubble krijgt vijfde onderhoudsbeurt
31 oktober 2006


NASA heeft vandaag aangekondigd dat astronauten in mei 2008 met de Discovery, voor de vijfde en
laatste onderhoudsmissie naar de Hubble Space Telescope zullen reizen voor noodzakelijke werkzaamheden.

Hubble draait sinds april 1990 in een baan om de aarde en heeft tot nu toe
de meeste en beste resultaten geleverd uit de geschiedenis.

Nu de missie is goedgekeurd, zullen de astronauten twee nieuwe wetenschappelijke instrumenten plaatsen,
de Wide Field Camera-3 en een nieuwe spectrograaf, de batterijen en gyroscopen van de telescoop vervangen.
De gyroscopen zijn te vergelijken met het statief van amateur-telescopen. Als de Orionnevel
gefotografeerd wordt, dan zorgen de gyroscopen ervoor dat de Hubble zich daar op richt.


Hubble en Discovery

De vijfde onderhoudsvlucht werd na het ongeluk met de Columbia in februari 2003 uitgesteld,
omdat een bemande ruimtevlucht naar de ruimtelescoop niet veilig genoeg zou kunnen zijn.
De NASA heeft de shuttle veiliger gemaakt, er kunnen inspecties en reparaties worden uitgevoerd tijdens
een vlucht en is er een mogelijkheid gemaakt om voor noodgevallen een tweede spaceshuttle
op het lanceerplatform klaar te hebben staan.

Zonder onderhoudsvlucht zou Hubble waarschijnlijk in 2008 of 2009 uitvallen, want de ruimtetelescoop
heeft nog maar twee werkende gyroscopen aan boord, de herstelwerkzaamheden
moeten ervoor zorgen dat de Hubble tot 2012 of 2013 doorgaat.
In 2013 wordt een opvolger, de James Webb-telescoop, gelanceerd.



19 oktober 2005

Astronomen van de NASA en het Space Telescope Science Institute zijn er in geslaagd
om met de Hubble-telescoop enkele gebieden van de maan in beeld te brengen.

In het gebied op de foto liggen de landingsplaatsen van de Apollo 15 en 17,
de krater Aristarchus en de Schrötervallei.
De krater heeft een doorsnede van 26 kilometer en een diepte van 3 kilometer.

Het is één van de jongste kraters op de maan
en is ongeveer 100 tot 900 miljoen jaar geleden gevormd.


Hubble-foto van de landingsplaats van de Apollo 15 en 17

Op de foto's wordt ook gezocht naar de aanwezigheid van zuurstofrijke mineralen.

De Hubble-telescoop was eigenlijk niet ontworpen voor maanwaarnemingen.
De maan beweegt heel snel en is veel te helder.



30 augustus 2005

De NASA heeft besloten om één gyroscoop uit te zetten, deze bepalen de stand van de telescoop,
vier van de zes gyroscopen werken nog.
Door er van deze vier, twee in reserve te houden, hoopt men tot eind 2008 met de telescoop te kunnen waarnemen.

De mogelijke opvolger van de Hubble-telescoop die in 2011 door de NASA zal worden gelanceerd,
is de James Webb Space Telescope, die infraroodstraling kan meten.

De lancering is uitgesteld tot 2013.
Eerst zouden er enkele onderdelen van de telescoop worden geschrapt om geld te besparen,
maar nu wil de NASA toch wachten tot de kosten zijn gedekt.

Door de lancering twee jaar uit te stellen kan de JWS volgens plan gebouwd worden.
De extra kosten bedragen ongeveer 1 miljard dollar, in totaal bedragen de kosten 4,5 miljard dollar.


James Webb Space Telescope

De wetenschappelijke missie van de JWST is om het eerste licht van het jonge heelal te ontdekken
oftewel de eerste vorming van de sterren in het heelal dat nog aan het afkoelen was na de oerknal.

Het lichtgolven van de eerste sterren zijn in de loop van de tijd veranderd en alleen nog te zien in infrarood,
omdat de golflengten wel 20 keer zijn uitgerekt toen het heelal steeds groter werd.