De zon en alle planeten ontstonden zo'n 4,6 miljard jaar geleden. De planeten zijn ontstaan uit een schijf van gas, stof en steenbrokken. Deze brokken werden steeds groter doordat stukjes steen op elkaar botsten en samenklonterden.

Binnenin de schijf was het erg heet geworden. In deze hitte vormden zich vier vaste (bestaande uit gesteente) planeten: Mercurius, Venus, de aarde en Mars. Maar het gas in dit gebied (voornamelijk waterstof) bleef daar niet.

Vorming

De straling van de zon (bijvoorbeeld warmtestraling) dreven het gas naar het buitenste gedeelte van de schijf, waar het veel kouder was. Het gas hoopte zich hier op rond kleine steenbrokken, die zich daar al gevormd hadden. Er waren enorme hoeveelheden gas en de kleine steenbrokken werden al snel grote gasbollen.

Zo ontstond Jupiter, de eerste van de vier gasplaneten in ons zonnestelsel. In de Romeinse mythologie is Jupiter de koning van de goden.

Van ons zonnestelsel is Jupiter de zwaarste en de grootste planeet. Hij weegt meer dan twee keer zoveel als alle andere planeten bij elkaar! Als Jupiter 100 keer groter was geweest, dan zou er kernfusie mogelijk zijn geweest binnenin de planeet. Bij een kernfusie wordt waterstof in helium omgezet, waarbij energie vrijkomt en dit had er dan voor gezorgd dat Jupiter een ster zou zijn geweest.

Aarde bestaat dankzij Jupiter

Astronomen denken dat de aanwezigheid van een planeet als Jupiter een voorwaarde is voor de mogelijkheid van leven op een planeet. Ook zou er zonder Jupiter gemiddeld iedere 100.000 jaar een grote planetoïde inslaan op de aarde! Maar de sterke aantrekkingskracht van Jupiter trekt de planetoïden naar zich toe, die vervolgens verdwijnen in Jupiter. Was deze aantrekkingskracht minder geweest, was leven op aarde misschien wel onmogelijk geweest.

Jupiter-Trojanen

Jupiter-Trojanen zijn twee groepen mat- en donkerrood gekleurde planetoïden, die in dezelfde baan en met precies dezelfde snelheid als Jupiter om de zon draaien. Eén groep bevindt zich een eind voor Jupiter, de tweede groep een eind erachter. De planetoïden zijn waarschijnlijk overblijfselen van het vroegere zonnestelsel, ingevangen door de zwaartekracht van Jupiter en kunnen belangrijke aanwijzingen geven over het ontstaan van het zonnestelsel.

Er zijn met het ruimtevaartuig WISE (Wide-field Infrared Survey Explorer) tussen januari 2010 en februari 2011 ongeveer 1750 Trojanen onderzocht, en het blijkt dat de groep Trojanen voor Jupiter ongeveer 40 procent groter is dan de groep achter Jupiter.