Curiosity heeft op 24 juni, Sol 669, een Marsjaar op Mars volbracht en 7,9 kilometer afgelegd.
Een jaar op Mars is gelijk aan 687 dagen op aarde.

Curiosity landde op 6 augustus in de Gale krater en gaat voorlopig nog verder met zijn ontdekkingstocht.

Curiosity rijdt nu richting Murray Buttes (de witte ster links onderin de opname), dit is een lagere helling
aan de voet van Mount Sharp, waar interessante geologische lagen liggen, daarna is het nog 2,4 kilometer
voor hij dit jaar aan de beklimming van Mount Sharp kan beginnen.


De afstand tussen Kimberley, waar Curiosity is vertrokken op 15 mei, Sol 630
en het punt Sol 663 waar hij op 18 juni passeerde is 1,2 kilometer.
Na zijn landing (Bradbury) ontdekte Curiosity een oude rivierbedding, waar hij het bewijs vond
dat deze plek waarschijnlijk ooit geschikt is geweest voor eenvoudige levensvormen.

In de loop van het Marsjaar heeft Curiosity het stralingsniveau op Mars gemeten, dit is van belang voor toekomstige ruimtemissies.
Andere metingen gaven meer inzicht in de vraag hoe het komt dat Mars veel van zijn atmosfeer is kwijtgeraakt.

Ook is de samenstelling en ouderdom van gesteenten vastgesteld.
Dit voorjaar zijn bodemmonsters van de zandsteenformatie Windjana onderzocht en deze monsters
blijken veel magnetiet te bevatten, dit magnetiet kan ook ontstaan onder invloed van water.

In het gebied Windjana bevinden zich veel verschillende soorten kleimineralen
en ook het mineraal orthoklaas, dit komt veel voor in de mantel van de aarde.


Curiosity maakte in april/mei 2014 de nodige opnames van zichzelf, waarvoor hij de camera
aan het eind van zijn arm gebruikte en van deze opnames is een selfie samengesteld.
Curiosity bevond zich in het gebied Windjana, waar hij boormonsters heeft verzameld voor onderzoek.

---

Op de opname met de MAHLI camera is het boorgat in de rots Windjana op Mars te zien, gemaakt met de boor van Curiosity.

Het bovenste boorgat heeft een doorsnede van 1,6 centimeter, het monster werd genomen op 5 mei 2014, Sol 621,
waarbij te zien is dat het boorgruis duidelijk donkerder is dan het rood gekleurde rotsoppervlak.

Het kleinere boorgat was een proefboring op 29 april, Sol 615.

---

Curiosity heeft met verschillende instrumenten en zijn laser een zandstenen plaat op Mars onderzocht, waarna
hij waarschijnlijk voor de derde keer zijn boor gaat gebruiken om de zandplaat beter te kunnen onderzoeken.

Onderzoekers hopen te kunnen achterhalen welk materiaal de korrels in de zandplaat bij elkaar houdt
of welke vloeistoffen het samenvoegde en waarom de ene zandplaat harder is dan de andere.

Ook proberen ze meer te weten te komen over het (vochtige) proces dat het zand in zandsteen veranderde.
Door erosie ontstaat door verschil in samenstelling en hardheid van zandsteen vormen zoals tafelbergen en hoogvlaktes.
Dit kan ook verklaren waarom er zich in de Gale krater een gelaagde berg heeft gevormd, Mount Sharp.

De eerste twee boringen waren in Yellowknife Bay, 4 kilometer ten noordoosten van Kimberley.
Deze twee boormonsters bevatten belangrijke chemische elementen en chemische energiebronnen,
die miljarden jaren geleden gunstig waren voor het ontstaan van micro-organismen.


De zandplaat kreeg de naam Windjana, na een kloof in West Australia.
De plaat is van links naar rechts ongeveer 60 centimeter in doorsnede en ligt bij Waypoint Kimberley.
Opname gemaakt door Curiosity op 23 april 2014 tijdens de 609e Martiaanse dag/Sol.
Curiosity voerde half april een experiment uit waarbij hij ook voor het eerst de planetoïden Ceres en Vesta vanaf
het oppervlak van Mars fotografeerde. Ceres en Vesta bevinden zich in de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter.

Ruimtesatelliet Dawn kwam in 2011 en 2012 langs Vesta en is nu onderweg naar Ceres
en komt daar naar verwachting volgend jaar aan.
Het maantje Deimos staat gezien vanaf Mars in de zwarte cirkel, de grootte van de cirkel is te vergelijken met onze volle maan
gezien vanaf de aarde. In de zwart gemaakte kaders links zijn Phobos, Jupiter en Saturnus te zien.

---

Op de opname is te zien hoe de route van Curiosity tot nu toe in maart en april is verlopen.
De rover is bij Kimberley Waypoint, Sol 589.

De getallen langs de route geven de datum aan wanneer dit punt wordt bereikt, dit zijn Martiaanse dagen of solen.
Sol 589 was 2 april 2014, Sol 572 was 16 maart 2014.


Boven is de route te zien die Curiosity heeft afgelegd sinds zijn landing augustus 2012, vanaf
de locatie Bradbury Landing (rechts) naar Kimberley Waypoint (KMS-9).

Dit punt is uitgekozen omdat er verschillende rotsen dicht bij elkaar waren gezien.
De donkere grond ten zuiden van de route van Curiosity zijn duinen van opgewaaid materiaal aan de voet van Mount Sharp.


Deze 360-graden panorama maakte Curiosity van Kimberley Waypoint richting het zuiden, met een
strook afgesleten zandsteen op de voorgrond. Dit was op Sol 574 Martiaanse dag, 18 maart 2014.

---

Curiosity heeft op 9 februari een mooie foto gemaakt van het duintje dat hij beklom,
tijdens de opname lag het duin alweer drie dagen (41 meter) rijden achter Curiosity.

De afmeting tussen de sporen op de opname is 2.7 meter, het duin op de achtergrond is in het midden,
Dingo Gap, ongeveer een meter hoog.

Op het moment dat de foto gemaakt werd, had Curiosity sinds zijn landing op Mars 4.97 kilometer afgelegd.
Inmiddels is de grens van 5 kilometer doorbroken.


Het is een mooie opname met de wielsporen van Curiosity in het zand en het is een indrukwekkend gevoel
dat wij mensen een Marsrover op Mars kunnen laten rijden dat daar duintjes beklimt.

Curiosity rijdt nu weer verder richting naar Mount Sharp.


Curiosity nam op 19 februari - Sol 548 na een rit van 100 meter deze panoramafoto van de aardlaag Junda,
hier bevindt Curiosity zich al een paar weken. In de verte is de 5,5 kilometer hoge berg Mount Sharp te zien,
de richting waar Curiosity naar toe rijdt.

Curiosity gaat niet de top van Mount Sharp beklimmen, het doel is het bereiken en onderzoeken van de sedimentslagen
onderaan de voet van de berg, nog ongeveer 5 km en komt daar naar verwachting halverwege 2014 aan.

Onderzoekers hopen hier mineralen aan te treffen, die door het vroeger aanwezige water op Mars moeten zijn gevormd.
Maar voordat Curiosity daar is, gaat hij eerst een rotsformatie met richels onderzoeken, Kimberly,
ongeveer 800 meter van Junda verwijderd.

---

Op 31 januari maakte Curiosity een foto van de noordwestelijke hemel waar ook de aarde te zien was
en net daaronder de maan (niet zichtbaar). Vanuit Curiosity gezien staat de aarde in het sterrenbeeld Vissen.

De afstand tussen Mars en de aarde wordt steeds kleiner waardoor Mars beter is te zien.
Voor Curiosity is het andersom doordat de aarde zich in de richting van de zon verplaatst is de aarde steeds moeilijker te zien.

---

Tijdens de jaarwisseling vierde Curiosity zijn 500ste werkdag op Mars en
twitterde een foto van Mount Sharp waar hij sinds juli 2013 naar op weg is.

De reis duurt ongeveer negen tot twaalf maanden en onderweg naar Mount Sharp (bij Waypoint haltes)
onderzoekt Curiosity interessante stenen of rotsen die hij tegenkomt.
Het einddoel Mount Sharp is een interessante uit sedimenten opgebouwde berg,
waar informatie te vinden is over het klimaat van Mars in vroeger tijden.


Na 500 dagen rijden op Mars had het NASA-team wel verwacht dat in de wielen van Curiosity gaten en deuken zouden komen. Maar het ruwe terrein waar Curiosity overheen heeft gereden lijkt meer slijtage aan de wielen te hebben veroorzaakt dan men had verwacht.

Curiosity krijgt de komende tijd opdrachten van de NASA om met zijn camera aan het uiteinde van de robotarm, een serie
foto's te maken van de aluminium wielen van de rover. Curiosity maakt de foto's terwijl hij over redelijk vlak terrein rijdt.

De beschadigingen vormen nog geen bedreiging voor Curiosity, maar de NASA gaat de routes
zo uitzetten dat terrein met veel scherpe stenen zoveel mogelijk wordt vermeden.

Door nieuwe software kan Curiosity ook op hellend terrein gebruik maken van zijn robotarm.


Rechts op de foto in het beschadigde wiel van Curiosity te zien.

---

Curiosity had zichzelf op 7 november na een software update via de Mars Reconnaissance Orbiter
in de veilige modus geschakeld. Op 10 november bevestigde Mars Science Laboratory Project van de NASA
dat Curiosity gelukkig weer was geactiveerd en vandaag volgens planning verder rijdt naar Mount Sharp.


In september onderzocht Curiosity de lichte strepen op de opname (boven) van het gebied Waypoint 1,
hier begon Curiosity aan zijn tocht naar de voet van Mount Sharp.
De opname is gemaakt op 7 september 2013, Waypoint 1 is ongeveer een vijfde deel van de route naar Mount Sharp.

De lichte strepen op de voorgrond heeft Curiosity in september 2013 onderzocht, deze lagen kregen de naam Darwin.

In de periode tussen oktober 2012 en juni 2013 heeft Curiosity in totaal zes keer de atmosfeer van Mars onderzocht
op de aanwezigheid van methaan, maar tot nu toe geen resultaat gevonden. Wel konden onderzoekers vaststellen
dat de hoeveelheid methaan in de atmosfeer van Mars niet meer dan 1,3 delen per miljard kan zijn.

Eerdere gegevens verzameld vanaf de aarde en vanuit een baan om Mars, gaven aan dat er toen zes tot dertig keer meer methaan
in de atmosfeer zat. Om een nog nauwkeurig resultaat te krijgen, zal de meting worden herhaald met een ander instrument van Curiosity, het Sample Analysis at Mars Laboratory. Daarmee kunnen nog veel kleinere methaanconcentraties worden gemeten.

---

Uit het bodemonderzoek dat Curiosity de eerste drie maanden na zijn landing heeft gedaan blijkt dat de bodem
van Marsmeer water bevat dan men verwacht had. In de eerste periode van het onderzoek schepte hij
een beetje zand op dat in zijn eigen laboratorium door een chemische analyse werd getest.

In de oven werd de grond verhit tot 835 graden. Daarbij kwamen gassen vrij, waaronder waterdamp.
Volgens de NASA is een van de resultaten van de chemische analyse dat het zand voor twee procent uit water bestaat.
Curiosity had eerder al aanwijzingen gevonden dat er water is op Mars, maar het molecuul zelf was nog niet ontdekt.


Daarnaast werd er koolstofdioxide, zuurstof en zwavel gevonden, dit geeft aan dat het zand carbonaten bevat,
dit zijn verbindingen van koolstof en zuurstof die onder natte omstandigheden ontstaan.

Voor bemande missies naar Mars kan dan misschien uit het zand en steen water worden gehaald door verhitting.
Op Mars zit in elke kilo grond ongeveer 20 gram water. Dat is ongeveer een tiende van de hoeveelheid water in de grond op aarde.

Water is een belangrijke voorwaarde voor leven, maar dat is nog niet gevonden. Wel ontdekte Curiosity dat leven wel mogelijk
is geweest op Mars. In een rots zijn sporen van de elementen zwavel, stikstof, waterstof, zuurstof, fosfor en koolstof gevonden.
Dit zijn de bouwstenen van leven op aarde, waarschijnlijk hebben er heel lang geleden minieme organismen bestaan op Mars.


Curiosity is begin september in de regio Waypoint 1 (richting Mount Sharp) aangekomen, waar hij de rots Darwin onderzocht.
Men vermoedt dat op de bodem van de Gale krater water heeft gestroomd en onderzoek aan de Darwin rots kan bewijzen
of en hoe het water een rol heeft gespeeld in de gelaagdheid van de rotsen.

Curiosity is 11 november 2011 gelanceerd en landde begin augustus 2012 in de grote krater Gale in de buurt van de evenaar.
Deze plek was uitgekozen omdat hier veel verschillende soorten gesteenten te vinden zijn
en er waren aanwijzingen dat de krater lang geleden een tijdje onder water heeft gestaan.
Satellieten om Mars hadden gemeten dat daar mineralen in de grond zitten die alleen onder invloed van water kunnen ontstaan.
In september vorig jaar vond Curiosity kiezelstenen die lang geleden zouden zijn meegevoerd door het water van een beekje.


Het stuk rots kreeg de naam Link, en steekt omhoog uit het roodbruine stof en heeft de kenmerken
dat de afzetting en de kiezels zijn gevormd door water.


Het project heeft ongeveer 2,5 miljard euro gekost.
Curiosity weegt 899 kilogram, is 3 meter lang bijna even breed en 2,2 meter hoog.

---

Op 4 juli verliet Curiosity het gebied Glenelg en heeft sindsdien 1,39 kilometer afgelegd richting
Mount Sharp (nog 7,18 kilometer naar eindpunt).


Sinds zijn landing heeft Curiosity op 27 augustus voor het eerst zelf een stukje over Mars gereden zonder dat de vluchtleiding
in Pasadena opdracht gaf. Met zijn autonome navigatiesysteem legde hij een afstand van tien meter af.

Curiosity heeft software aan boord die, aan de hand van beelden van zijn navigatiecamera, de veiligste route berekent.
Het systeem werd vorige week voor het eerst uitgetest en reed Curiosity ook een stukje zelf op terrein
dat eerst vooraf door de vluchtleiding veilig was bevonden. Onderweg naar Mount Sharp, wat nog maanden gaat duren,
zal Curiosity een aantal keren stoppen om interessant gesteente te onderzoeken.


De donker gekleurde grond ten zuiden van de route zijn duinen van donkere materiaal.


Curiosity maakte met de Mastcam tijdens de eclips, Phobos voor de zon, op 17 augustus (Sol 369)
drie opnames met een tussentijd van drie seconden.
De opnames worden gebruikt om de baan van de maan nauwkeuriger te onderzoeken.

Het was bijna middag toen Curiosity de opnames maakte, op dat moment was de stand van Phobos
ten opzichte van de zon zo dicht mogelijk bij een totale eclips.


Curiosity heeft op 1 augustus de passage van Phobos voor Deimos langs met zijn telelens vastgelegd.
De waarnemingen worden gebruikt om de omloopbanen van de manen van Mars nauwkeuriger te bepalen.

Uit onderzoek moet blijken hoeveel invloed de zwakke aantrekkingskracht van Phobos heeft op het oppervlak van Mars.
Ook het uiteindelijke lot van de maantjes wordt onderzocht, het is zeker is dat Phobos geleidelijk dichter om Mars
gaat draaien en binnen 50 miljoen jaar door de steeds sterker wordende aantrekkingskracht zal neerslaan.
De baan van Deimos lijkt juist iets wijder te worden.

---

Op 6 augustus 2013 was het een jaar geleden dat Curiosity na een reis van 567 miljoen kilometer op Marslandde
(lancering november 2011). In dit jaar verzamelde Curiosity ruim 190 gigabit aan informatie, 70.000 foto's en
gebruikte zijn laser meer dan 75.000 keer voor informatie over de samenstelling van gesteenten op Mars.


Route van Curiosity, het noorden is boven, afstand van Sol 354 tot Sol 356 is 49,09 meter.


Curiosity heeft op Sol 347, 60,1 meter afgelegd. De rots rechts is ongeveer een halve meter hoog, East Bull Rock. De rotsbrokjes er omheen worden Elsie Mountain genoemd. Op de opname (richting het westen), is in de verte de grijze rand van krater Gale te zien.


Het centrum van de opname wijst richting het zuidwesten, de twee grijze rotsen in het midden heten Twin Cairns Island
en zijn ongeveer 30 meter van Curiosity verwijderd en op deze afstand ongeveer drie meter breed.

---

Curiosity is begonnen aan de reis naar Mount Sharp, een afstand van acht kilometer en het duurt negen tot twaalf maanden
voor de Marsrover de voet van de berg heeft bereikt. Tot nu toe heeft Curiosity een kilometer afgelegd.


De onderstaande panoramafoto is opgebouwd uit 900 opnamen van Curiosity over een periode van zes weken.
Rocknest op de voorgrond en Mount Sharp aan de horizon.

---

Curiosity heeft in zijn landingsgebied ruim 500 kleine kiezelstenen, ongeveer 4 tot 40 millimeter groot, onderzocht en ook
deze steentjes geven aan dat er een paar miljard jaar geleden gedurende lange tijd water op Mars heeft gestroomd.

De afgesleten, ronde vorm van de steentjes geven aan dat het stromende water een diepte van
10 tot 100 centimeter had en een stroomsnelheid van een paar kilometer per uur.


De steentjes zijn waarschijnlijk door een ravijn, Peace Vallis, in de kraterwand naar beneden gestroomd,
dit bevindt zich in het Hottah gebied.


Zie ook Nieuws Curiosity van 9 oktober 2012.

---

Op 19 mei heeft Curiosity met zijn boor weer steenpoeder verzameld uit de rots Cumberland, dit monster wordt vergeleken
met de resultaten van de rots John Klein. De afstand tussen de twee rotsen is 2,75 meter en hebben veel overeenkomsten.


De doorsnede van het boorgat is 1,6 centimeter en de diepte is 6,6 centimeter.

---

Curiosity gebruikt voor zijn volgende booronderzoek de steen Cumberland, het onderste gedeelte
rechts op de opname door de MastCam gemaakt op 19 februari 2013.

De gesteenten Cumberland en John Klein lijken erg op elkaar, Cumberland is minder glad aan de buitenkant
door afzettingen van mineralen (stromend water) in het gebied Yelloknife Bay op Mars.

---

Op de opname, gemaakt door Mast Camera van Curiosity, zijn de eerste twee boormonsters (1,6 centimeter) te zien.
8 februari 2013 (bovenste gat) en 29 maart 2013. De rots John Klein bevindt zich in Yellowknife Bay, Gale krater op Mars.

---

Curiosity werkt weer nadat hij door computerproblemen vorige maand stil was komen te staan.
De problemen zijn verholpen en is het ingebouwde laboratorium weer opgestart.


Het gebied Yellowknife Bay is in het verkleden nat geweest, dit blijkt uit de aanwezigheid van kleimineralen (gehydrateerde mineralen)
in de boormonsters, die bij het onderzoek door Curiosity zijn gevonden.


Curiosity gaat verder met zijn wetenschappelijke werk, maar daarna is er weer een korte pauze van 4 april tot 1 mei.
De zon blokkeert eind maart het communicatieverkeer tussen de aarde en Mars.

Volgende maand bevindt Mars zich, vanaf de aarde gezien, precies achter de zon. Commando's die vanaf de aarde naar Mars
verstuurd worden, kunnen dan heel gemakkelijk door de zon verstoord worden (dit geldt ook voor Opportunity).

De Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) zal in deze periode alleen maar de gegevens verzamelen
en pas naar de aarde sturen als de zon niet langer in de weg staat.
Mars Odyssey blijft wel gewoon informatie naar de aarde sturen.


Opname van Curiosity van een blauw zwarte rots met witte kristallen, ongeveer zes centimeter groot.

---

Het eerste boormonster van Curiosity laat zien dat de omstandigheden in de Gale krater op Mars
in het verleden gunstig zijn geweest voor het bestaan van micro-organismen en in dit gebied
moet een paar miljard jaar geleden gedurende lange tijd water aanwezig zijn geweest.

Curiosity onderzocht een steen (John Klein rots) in de Yellowknife Bay, het gebied binnen Gale Crater op Mars,
waar Curiosityvoor het eerst een boormonster heeft verzameld.

Het onderzochte steenpoeder (door de instrumenten SAM en CheMin van Curiosity), dat voor twintig procent uit kleimineralen bestaat, bevat ook zwavel, stikstof, waterstof, zuurstof, fosfor en koolstof, dit zijn belangrijke chemische bestanddelen van leven.


Het zwarte kruis geeft de landingsplaats aan, de Bradbury Landing site.
De blauwe cirkel geeft de John Klein boorlocatie aan in Yellowknife Bay.

De waaiervorm (Sheepbed) is waarschijnlijk een geologische plek van oude waterprocessen,
waar sedimenten naar beneden zijn vervoerd. De opname is gemaakt door Mars Odessey Orbiter.


Links is het boormonster van Opportunity, 28 februari 2004, en rechts een boormonster van Curiosty, 8 februari 2013, te zien.

Het rotsmonster (4,5 centimeter groot) van Opportunity is bruinrood, dit wijst op de aanwezigheid van hematiet,
een sterk geoxideerd ijzerhoudend mineraal in de Guadalupe binnenin de Eagle Crater.

Het rotsmonster van Curiosity is grijs en minder geoxideerd, waarschijnlijk magnetiet
wat minder zuurstof bevat en meer geschikt voor leefomstandigheden.


Dit mozaïek is samengesteld uit tientallen opnames gemaakt door Curiosity van Mount Sharp (Aeolis Mons) in de Gale krater.

---

Curiosity is overgeschakeld naar een andere boordcomputer (B-computer), omdat er bij de eerste
boordcomputer (A-computer) een geheugenprobleem was. Door de storing, op woensdag 27 februari
konden er geen wetenschappelijke gegevens meer naar de aarde gestuurd worden.

Tijdens de overschakeling op donderdagavond heeft Curiosity zichzelf in de veilige modus gezet. De komende dagen
wordt Curiosity geleidelijk weer hersteld, en wordt er gezocht naar de oorzaak van de storing in het flashgeheugen.

---

Op de opname van 29 februari is te zien hoe Curiosity na het boren, met zijn schep (4,5 centimeter breed)
het poeder heeft verzamelt voor onderzoek. Eerst wordt het monster gezeefd, daarna wordt een deel afgeleverd
bij het Chemistry and Mineralogy instrument en een deel bij het Sample Analysis Mars instrument.

---

Curiosity heeft op 8 februari met behulp van de boormachine aan zijn beweegbare robotarm een gat geboord
met een doorsnede van 16 mm en 64 mm diep in het afzettingsgesteente John Klein en dit wordt nu onderzocht
door het Chemistry and Mineralogy instrument, CheMin, en Sample Analysis at Mars, de SAM.


Door te onderzoeken waar het bodemmonster uit bestaat hopen onderzoekers meer informatie te verkrijgen of er
mogelijk leven en water was in de geologische geschiedenis van Mars.
Het is voor het eerst dat een robot op een andere planeet een gat heeft geboord en er materiaal uit steen heeft gehaald.

---

Curiosity heeft op 2 februari als experiment in de steen John Klein geboord, bij latere boringen worden monsters verzamelt,
om te kijken of de omstandigheden in het gebied rondom de Gale-krater ooit gunstig zijn geweest voor de aanwezigheid van microben.
Op de foto is het resultaat te zien van het boren door Curiosity, een ondiep gat van 1,7 centimeter in de steen op Mars.

---

Curiosity heeft op 22 januari in het donker met de MAHLI camera, foto's gemaakt van de steen Sayunei in Yelloknife Bay op Mars.
Door eerst tegen de steen aan te rijden was er een stofvrij plekje van 3,4 bij 2,5 centimeter,
waar Curiosity door zelf met wit licht bij te lichten, een foto van kon nemen.


Curiosity bereidt zich voor om in de rotsplaat John Klein (Yellowknife Bay gebied in de Gale Krater)
te gaan boren, waarna het rotsmonster wordt onderzocht.

---

Curiosity gaat voor het eerst boren in een platte steen, waarvan monsters worden onderzocht om te kijken wat de samenstelling is.
De platte steen heeft licht gekleurde strepen, wat waarschijnlijk gehydrateerd calciumsulfaat is (zoals gips)
en dit kan er op wijzen dat er vroeger lange tijd water op Marsaanwezig is geweest.

In de scheuren van stenen zijn langs de randen mineralen afgezet, waardoor lichte strepen ontstaan.
De platte steen heeft de naam John Klein gekregen, een manager die lang
aan het Curiosity project heeft gewerkt en in 2011 is overleden.

---

Curiosity heeft een klein stukje rots, Ekwir-1 op Mars schoongeveegd, door voor het eerst
gebruik te maken van de gemotoriseerde borstel aan het uiteinde van zijn robotarm.

Hierdoor kan het gesteente dat zich hieronder bevindt worden onderzocht, later wordt ook
de boorhamer op de robotarm voor het eerst gebruikt.

---

Curiosity maakte de mozaïekopname op 20 december 2012, waar onder in het midden Snake River loopt.
Op 3 januari 2013 reed Curiosity drie meter richting Snake River om het van dichterbij te bekijken,
waarna hij zijn reis op Mars naar de volgende rotsen in de omgeving vervolgde.

---

Yellowknife Bay lijkt een ondiepe bassin, Curiosity reed op 17 december tot aan de rand
voor onderzoek en maakte een opname van de richel.


Yellowknife Bay is een rotsgebied voor laseronderzoek.
De grond in dit bassin heeft een andere samenstelling dan van Bradbury Landing.

---

De teller van Curiosity staat sinds 11 december op 598 meter, waarvan 19 meter het gebied Yellowknife Bay in,
om weer een rots met de laser te onderzoeken.


Op 7 december maakte Curiosity in het gebied Glenelg op Mars een opname met de Mast Camera van steenplaten, Shaler genoemd.


Op 31 oktober maakte Curiosity in het gebied Rocknest met de MAHLI tientallen opnamen van zichzelf, die zijn samengesteld
tot een zelfportret. Linksvoor zijn de vier grondmonsters te zien, het vijfde monster werd later genomen.

Mount Sharp bevindt zich rechts aan de horizon en meer naar links de zijkant de Gale krater.

---

Curiosity heeft na onderzoek van grondmonsters, met fijn stof en zand, uit het gebied Rocknest
onder andere water, zwavel en chloorhoudende stoffen gevonden.
De instrumenten aan boord van de Curiosity werken goed.


Curiosity heeft tot 3 december ongeveer 519 meter afgelegd en is nu in de buurt van Point Lake.

---

Op de panorama opname gemaakt door de MRO is een storm te zien op Mars aangegeven door de witte pijlen.


In het gebied Rocknest ligt het Point Lake gebied waar Curiosity op 18 november 25,3 meter
in oostelijke richting reed om een geschikte rots te vinden voor laserboringen.


Rots Rocknest 3, door laserboringen onderzocht door Curiosity.

---

Windmetingen tijdens de afgelopen drie maanden in de Gale krater laten zien dat er af en toe wervelwinden voorkomen op Mars.
Alleen de windrichting in de krater kwam vanuit het oosten, terwijl op noordenwind was gerekend.

Curiosity bevindt zich tussen de verhoogde kraterrand in het noorden en Mount Sharp in het zuiden en onderzoekers
vermoeden dat de plek waar Curiosity zich nu bevindt bepalend is voor de onverwachte windrichting.
Als dit klopt dan zal de windrichting moeten veranderen wanneer Curiosity dichter bij Mount Sharp komt.


De luchtdrukmetingen laten een duidelijk dag-nachtritme zien, veroorzaakt door de dagelijkse opwarming
door de zon en daarna de nachtelijke afkoeling. Aan het eind van de dag, als de luchtdruk op zijn laagst is,
is de gemeten natuurlijke straling vijf tot tien procent zwakker dan aan het eind van de nacht.


Op de samengestelde opname is het noorden links en rechts het zuid-zuidoosten.

---

Curiosity heeft de atmosfeer van Mars onderzocht en lijkt een proces te hebben gevonden dat verantwoordelijk
is voor de klimaatveranderingen op Mars. De bovenste lagen van de atmosfeer zijn geleidelijk verdwenen
in de ruimte, waarschijnlijk door de zwakke zwaartekracht van Mars.

Het Sample Analysis Mars instrument van Curiosity kan bepalen in welke verhouding verschillende koolstofisotopen
in de atmosfeer voorkomen. Koolstofisotopen zijn andere vormen van koolstof die net iets lichter of zwaarder zijn.


Uit metingen aan koolstofdioxide blijkt dat er nu ongeveer vijf procent meer zware isotopen in de atmosfeer
aanwezig zijn dan tijdens de vorming van Mars. De lichtere isotopen hopen zich in de bovenste lagen
van de atmosfeer op en kunnen zo makkelijk in de ruimte verdwijnen.

De atmosfeer op Mars is meer dan honderd keer dunner dan de atmosfeer op aarde, maar is in het verleden
waarschijnlijk veel dikker geweest, waardoor het oppervlak van Mars veel warmer en natter kon zijn.

De atmosfeer bestaat voor 95,9 procent uit kooldioxide, de overige vier meest
voorkomende gassen zijn argon, stikstof, zuurstof en koolmonoxide.

---

Curiosity heeft met behulp van instrument CheMin zijn eerste grondonderzoek op Mars af en hieruit blijkt dat de mineralen in de grond
vergelijkbaar zijn met die van basaltisch materiaal op aarde, zoals het vulkanisch materiaal op Hawaii.

Voor dit onderzoek schepte Curiosity een klein beetje Marsgrond op, zeefde dit en hield stof en fijn zand over.

Door stof en zand te onderzoeken kunnen we meer te weten komen over de latere processen, veroorzaakt door weer en wind, op Mars.


Met de CheMin kan worden onderzocht hoe kristallen in de mineralen op röntgenstralen reageren en kan bepaald worden
met wat voor mineralen we te maken hebben.


Op de rots ligt een laag stof en door de wind verplaatste zandkorrels


De stenen en rotsen op Mars zijn vaak miljarden jaren oud zijn en vertellen iets over het verleden van Mars.
Het materiaal (afzettingen) wat Curiosity heeft onderzocht in de Gale-krater laten zien dat Mars een overgang doormaakte van een natte naar een droge periode.
De oude gesteenten even aan dat er water stroomde op Mars, terwijl de mineralen in de minder oude grond (stof en zand) weinig in contact zijn gekomen met water.

---

Curiosity heeft op Mars in het onderzoeksgebied Rocknest opnieuw zandmonsters genomen, waarvan een klein beetje gezeefd zand
wordt onderzocht door het CheMin-instrument om de chemische en mineralogische samenstelling ervan vast te stellen.


Op 7 oktober was het nemen van zandmonsters tijdelijk stopgezet omdat een glimmend stukje materiaal van
ongeveer een centimeter lang werd ontdekt, maar waarschijnlijk was dit een stukje plastic van Curiosity zelf.


Een week later werden opnieuw lichte stukjes in het uitgegraven kuiltje ontdekt
en werd het tweede zandmonster niet voor onderzoek gebruikt.

Curiosity maakte onderstaande opname met de Mars Hand Lens Imager (MAHLI) camera op 12 oktober, hier is
het kuiltje te zien waar Curiosity een paar dagen eerder zijn eerste zandmonster nam en waar lichtere korrels zijn te zien.
Het kuiltje, gegraven door robotarm, is ongeveer 5 centimeter groot.

---

Curiosity onderzoekt het zand op Mars, met een schepje wordt het materiaal in de opening van de rover geschud,
kleine steentjes, die te groot zijn blijven over en worden onderzocht door de Mast Camera.


De rode stippen zijn op 21 en 24 september onderzocht met de laser en de paarse cirkels
zijn het oefengebied van de X- ray Spectrometer.

De steen Jake Matijevic lijkt op vulkanisch stollingsgesteente dat ook op aarde wordt aangetroffen.
Uit onderzoek blijkt dat de steen veel elementen heeft, die aan het mineraal veldspaat worden toegeschreven
en weinig magnesium en ijzer. Op aarde is dit soort gesteente afkomstig uit de onder de korst gelegen
aardmantel en ontstaan door kristallisatie van redelijk waterrijk magma onder verhoogde druk.

---

Goulburn, ligt gelijk naast de Bradbury Landing, de plek waar Curiosity landde,
Hottah en Link zijn twee andere plekken waar afzettingen zichtbaar zijn voor onderzoek.


Curiosity onderzocht het gebied Goulburn Scour, een groep rotsen die door de landingsraketten tijdens de landing is schoongeblazen.


Hottah is waarschijnlijk een overblijfsel van een oude, vloeiende stroom (inclusief de rotsen erin) op Mars.


Het stuk rots met de naam Link, steek omhoog uit het roodbruine stof en heeft de kenmerken
dat de afzetting en de kiezels zijn gevormd door water.


Onderzoeksgebied, Rocknest, een gebied (van 1,5 meter bij 5 meter) waar stof en zand door de wind zijn meegevoerd
en waarbij de robotarm van Curiosity wordt gebruikt voor onderzoek en foto's.


Het gebied Rocknest op de voorgrond, waar Curiosity op 7 oktober zijn eerste monster nam.
Mount Sharp aan de horizon is het zuidoosten. Glenelg ligt in het oosten en de sporen van de rover,
terwijl hij naar Rocknest reed, lopen richting het westen.


Curiosity maakte op 27 centimeter afstand een samengestelde opname (acht foto's) met de MAHLI camera
van de bovenkant van de rots Bathurst Inlet (opnameplek is 16 bij 12 centimeter).

---

Curiosity heeft nieuw bewijs gevonden dat er vroeger water op Mars stroomde,
de rover ontdekte kiezelsteentjes die zijn meegevoerd door water van een riviertje.

De grote van de steentjes wijst er op dat het water stroomde met een snelheid van
ongeveer een meter per seconde en een diepte had tussen de enkel en de heup.

Sommige steentjes zijn erg rond en zijn waarschijnlijk lang meegevoerd door het water.
De kleinste steentjes hebben de grootte van zandkorrels, de grootste stenen lijken op golfballen.


In sommige rotsblokken zitten stenen ingemetseld en zijn het bewijs dat er ooit stromend water was op Mars.
De onderzoekers weten niet wanneer de rivier stroomde en hoe lang hij bestond.

---

Curiosity onderzocht op 22 september voor het eerst met zijn robotarm de steen, Jake Matijevic,
met laserstralen om te onderzoeken wat de chemische samenstelling van de steen is.


De opname is samengesteld uit opnames op drie verschillende afstanden, gemaakt
door Mars Hand Lens Imager (MAHLI), het vlak is ongeveer vier centimeter groot.

Curiosity is nu ongeveer zeven weken op Mars en vervolgd zijn weg naar de ruim vijf kilometer hoge berg, Aeolis Mons.

---

Curiosity heeft op een paar honderd meter van zijn landingsplek op Mars een apart gevormde steen aangetroffen
en dit wordt het eerste onderzoeksobject van de robotarm. De steen, Jake Matijevic, wordt van heel dichtbij
gefotografeerd en met een spectrometer wordt de chemische samenstelling gemeten.

De steen wordt ook gelaserd, waarbij de atomen in het gesteente in gloeiend plasma veranderen.
Het licht dat ontstaat kan onderzoekers op aarde meer vertellen over de samenstelling van de steen.


De steen is ongeveer zo groot als een voetbal.

Daarna rijdt Curiosity verder voor de eerste geologische boorproeven in Glenelg waar het terrein
's nachts langzaam afkoelt, wat erop wijst dat het gesteente daar een bijzondere samenstelling heeft.
Het kan nog wel enkele dagen duren voor Curiosity daar aankomt, gemiddeld legt de rover per dag tussen de 22 en 37 meter af.

---

Curiosity heeft nu ruim 140 meter afgelegd en komt steeds dichterbij Glenelg.

De kleppen van de instrumenten in de rover zijn getest en werken goed.
Daar worden straks de grond- en steenmonsters heen gebracht door de robotarm.


In de namiddag is het op Mars gemiddeld rond het vriespunt,
's nachts koelt het flink af met temperaturen rond 75 °C onder nul.

Curiosity heeft op Mars een gedeeltelijke zonsverduistering gefotografeerd.

Bij zonsverduisteringen op Mars schuift de maan, Phobos of Deimos, voor de zon langs, deze komen vaker voor
dan op aarde, maar doordat de manen klein zijn wordt niet de gehele zon verduisterd zoals op aarde.

---

De opname is samengesteld uit negen foto's gemaakt door Curiosity met de Mars Hand Lens Imager (MAHLI), je ziet
de voor- en onderkant van de rover. De vier blauwe ogen in het midden (boven) is de Hazard-Avoidance camera.


In het midden rechts van de opname (onder Curiosity) is de voet van Mount Sharp Mars te zien, met strepen donkere duinen.


De arm is een belangrijk onderdeel van Curiosity. Behalve een aantal instrumenten zit er ook de boor en de schep op.
Die zijn nodig om grond- en steenmonsters in de twee belangrijkste onderzoeksdelen op de rover te krijgen.

---

Curiosity reed op 4 september zijn langste rit op Mars en legde 30,5 meter af.
De rover heeft nu ruim 100 meter over het oppervlak van Mars gereden.
Op de foto is de route te zien van Curiosity, volgens de NASA werkt alles goed en zijn er geen problemen.


5 september heeft de rover voor het eerst zijn ruim twee meter lange arm gestrekt.
Deze testperiode duurt een week en zijn nodig om bodemmonsters naar
de diverse analyse-instrumenten van Curiosity over te brengen.

De omstandigheden voor de robotarm zijn nu anders dan op aarde door de temperatuur en zwaartekracht op Mars.
Na afloop zal de rover zijn rit naar het enkele honderden meters verderop gelegen terrein Glenelg vervolgen.
Daar gaat Curiosity zijn eerste gesteenteboringen doen.

---

Curiosity kan op twee manieren gegevens en berichten naar de aarde sturen.
Met behulp van satellieten om Mars, de Mars Odyssey en Mars Reconnaissance Orbiter van NASA
en de Mars Express van ESA of rechtstreeks naar NASA's Deep Space Network waar antennes de berichten
ontvangen en doorsturen naar het Mars Science Laboratory mission operations center in Pasadena, California.


Curiosity reed op 28 augustus 16 meter oostwaarts tot nu toe de langste afstand die de rover heeft afgelegd.
De Hazard Avoidance Camera (Hazcam) nam na de rit een foto van de wielsporen.


Curiosity heeft op 25 augustus over een afstand van 3,5 meter zijn laser gebruikt met als doel een rots, Beechey,
de doorsnede van de gaten is 7,9 centimeter.

Elk gat (2 tot 4 millimeter) werd 50 keer beschoten door de laser om de chemische samenstelling van het stof te onderzoeken.

---

Op onderstaande opname van Curiosity is in de verte de gelaagde geologische geschiedenis van Mars te zien,
één van de onderzoeksplekken aan de voet van Mont Sharp (Aeolis Mons).
De puntige heuvel iets boven het midden is ongeveer 300 meter breed en 100 meter hoog.


Curiosity moet ook het kleurverschil van het rode zand onderzoeken en het verschil van de ronde en hoekige stenen.

Op de andere opname is de berg in de Gale krater te zien waar Curiosity onder de witte stippen op zoek gaat naar mineralen,
die misschien laten zien of hier vroeger water was op Mars.

Dit gebied is eerder onderzocht een aangewezen als landingsplaats/onderzoeksgebied door satellieten die om Mars draaien,
om te kijken waar en wat het belangrijkste onderzoeksgebied is voor Curiosity.


De rover heeft voor het eerst een menselijke stem (Charles Bolden, NASA) op Mars opgevangen
en weer terug naar de aarde gestuurd, via Deep Space Nerwork (DSN) van de NASA.

---

De steen op Mars, Coronation, die Curiosity met een laser heeft bewerkt, laat chemische kenmerken van basalt zien,
dit is vulkanisch stollingsgesteente, dat ontstaat als magma aan het oppervlak komt en stolt.

Tijdens de eerste laserstralen (totaal bijna 500) werd waterstof en magnesium waargenomen, later werden
de elementen niet meer gezien. Waarschijnlijk lag dit als stof op de steen.

Bij elke laserpuls verdampt een klein beetje gesteente, de lichtflits die ontstaat wordt met de spectrometer
van Curiosity onderzocht. De chemische samenstelling van het verdampte stukje steen,
kan uit de verschillende kleuren van de lichtflits worden afgeleid.

---

Op de foto zijn de sporen te zien die Curiosity vandaag heeft achtergelaten na de eerste testrit op Mars.
De rover ging 4,5 meter naar voren, draaide 120 graden en reed 2,5 meter terug.
Curiosity is nu 6 meter van zijn landingsplaats, Bradbury Landing, verwijderd.


De komende dagen onderzoekt Curiosity nog zijn omgeving en vertrekt waarschijnlijk zaterdag naar Glenelg, 400 meter verderop.

---

Curiosity vuurde in tien seconde dertig laserpulsen af op steen Coronation, de N165.
De energie van elke puls (een miljoen Watt vermogen) verandert atomen in het gesteente in gloeiend plasma.

Curiosity ving het ontstane licht hiervan weer op en ontleed het om te onderzoeken welke elementen zich in het gesteente bevinden.


Curiosity is alweer twee weken op Mars, de rover heeft de update goed ontvangen en werkt tot nu toe prima.

---

Curiosity krijgt van de NASA opdracht deze week op weg te gaan naar Glenelg, deze plek, waar drie soorten
geologisch terrein bij elkaar komen, ligt 400 meter ten zuidoosten van de landingsplek.
Er is daar gelaagd gesteente te zien dat interessant is voor de eerste boorproef van Curiosity op Mars.


Curiosity's reis van zijn landingsplek (blauw) naar Glenelg (rood)

De drie plekken (met de klok mee) die de NASA interessant vindt is het heldere gebied om te boren,
het gebied met de vele kleine kraters, dit heeft waarschijnlijk een ouder en harder oppervlak
en het derde gebied lijkt dezelfde steenstructuur te hebben als waar Curiosity is geland.

Maar voor het zo ver is moet eerst het Chemistry and Camera instrument, de ChemCam, worden getest.
Dit instrument stuurt een krachtige laserbundel op steen N165 af, om wat gesteente te laten verdampen,
waardoor de chemische samenstelling van het verdampte materiaal kan worden onderzocht. De vier stuurbare wielen
van Curiosity worden ook getest door een proefritje van een paar meter te maken en daarna kan de rover op reis.

---

De heldere stip op de foto gemaakt door de Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) is Curiosity en zijn schaduw.

De donkere vlekken rondom Curiosity heeft hij zelf tijdens zijn landing gemaakt, waarbij stuwraketten werden gebruikt.

De Marsrover is de afgelopen dagen geüpdatet en klaar om volgende week voor het eerst een eindje te rijden.
Tijdens deze testrit moet Curiosity voor- en achteruit rijden en een bocht maken. Daarna wordt ook de robotarm getest,
vervolgens kan Curiosity aan zijn lange reis beginnen naar Mount Sharp, waar hij ongeveer een jaar over doet.

---

Na zijn reis van ruim 550 miljoen kilometer landde Curiosity slechts 2,5 kilometer verwijderd van zijn doel, de landingsplek
valt ruim binnen het gebied in de krater dat NASA had aangewezen en is heel tevreden met het resultaat.

Volgens de NASA was Curiosity ongeveer anderhalve kilometer uit zijn koers toen het in de dampkring van Mars aankwam,
de rest van het verschil werd waarschijnlijk veroorzaakt doordat de lander wind in de rug had.

Curiosity zal de komende dagen niks doen totdat hij een software-update krijgt, waarbij alle gegevens
die nodig waren voor de vlucht worden gewist en data wordt geüpload om de rover rijklaar te maken.

Het installeren van de upgrade zal ongeveer twee dagen duren en dan nog weer twee dagen
om de software op het back-up systeem te installeren.

Er werken ongeveer honderd mensen dagelijks aan de software en op de afstand van tientallen miljoenen kilometers
mag er niks misgaan, want dan is het einde missie. Vanaf volgende week moet Curiosity met het onderzoek
op Mars starten en is de rover uit de landingsmodus.

---

Op de afbeelding zie je een gedeelte van het dek van Curiosity, aan de linkerachterkant van de rover.
Krater Gale is de lichter gekleurde rand aan de horizon.
Aan de rechterkant van de rover zijn iets lichtere gladde plekken te zien, die zijn veroorzaakt door de afdaling met de raketmotoren.

---

---

Curiosity heeft zijn eerste kleurenfoto's van Mars teruggezonden naar de aarde.


Eerste kleurenfoto vanuit de rover, gemaakt door de Mars Hand Lens Imager (MAHLI) in de middag na de landing (Sol 1 - Dag 1 van de missie). In de verte is de noordelijke rand van de Gale Crater te zien. Het beeld is wazig omdat de (afneembare) stofkap blijkbaar bedekt is met stof, erop geblazen tijdens de landing. Zodra de stofkap verwijderd wordt door de robotarm zullen de foto's beter zijn.


Eerste kleurenfoto gemaakt tijdens de afdaling laat het hitteschild zien, dat twee en halve minuut voor landing afgeworpen is
(een van de honderden gemaakte foto's). De originele foto van de MARDI-camera is geometrisch gecorrigeerd zodat het beeld er plat uitziet.


Het wetenschappelijk belangrijkste doel is Mount Sharp (5,5 km hoog). Voor de berg zijn enkele duinen (schaduwen) te zien.
De foto is genomen door de Hazard-Avoidance camera aan de linkervoorkant van de rover.
Het beeld is bewerkt om de vervorming van de 'visooglens' te verwijderen (zie vorige nieuwsbericht voor een visoog-foto).

---

Curiosity avn de NASA is geland op Mars om 07:31 Nederlandse tijd, na "seven minutes of terror".
Het Mars Science Laboratory is met 3893 kilogram de zwaarste Mars-sonde ooit.

Dit zwevende platform (MSL) blijft op 7,5 meter hoogte boven het Marsoppervlak hangen om de Curiosity aan kabels
te laten afdalen, Curiosity weegt 899 kilogram, is 3 meter lang bijna even breed en 2,2 meter hoog.


Met acht raketten van het zwevende platvorm is het laatste stuk afgelegd naar het oppervlak.
De nylon kabels die de rover op de grond lieten zakken, is de zogenaamde "sky crane" manoeuvre.

Zodra het ruimteschip de grond voelde, werden de aansluitsnoeren doorgesneden,
en het zwevende platvorm vloog weg (bekijk ook het filmpje aan het eind van dit nieuwsbericht).

De tijd op de landingsplaats is halverwege de middag - ongeveer 15:00 uur lokale tijd in de Mars Gale Crater.
Het tijdstip bij NASA/JPL in Amerika was 22:31 (5 augustus).


De allereerste foto van Curiosity, deze is genomen door een visoogachtige lens, die op een van de camera's zit linksachter op de rover.

De foto is gemaakt op een kwart van de volledige resolutie en daarom onscherp.
De stofkap op de camera is nog steeds te zien, net als het stof rond de rand, samen met de drie dekselsluitingen.

---

De Marsrover Curiosity gaat vandaag proberen te landen op Mars, rond 7:30 uur Nederlandse tijd.
Krater Gale bevindt zich dicht bij de evenaar van Mars, deze krater heeft een eigen berg met veel rijke mineralen.

---

De landing begon in de ijle atmosfeer van Mars enremde de ruimtesonde af tot ongeveer 470 m/s, daarna
klapte een enorme parachute open, die de Curiosity afremde tot ongeveer 100 m/s. Een door acht raketmotoren
aangedreven zweefplatform zette de Marsrover aan kabels zachtjes op het oppervlak van Mars neer.

Toen Curiosity op de grond stond werden de kabels gebroken en vloog het platvorm weg om een eind verderop op Mars neer
te storten, dit zorgde ervoor dat er zo weinig mogelijk stof op de rover neerkwam, veroorzaakt door de acht raketten.


Curiosity is drie meter lang, bijna even breed en 2,2 meter hoog, beschikt over zes wielen, een zeer flexibel onderstel
waarmee hij over obstakels tot wel 65 centimeter hoog kan rijden en heeft een snelheid van 4 centimeter per seconde.
Onderzoekers hopen dat de rover het 2 jaar of langer volhoudt en in die tijd ongeveer 20 kilometer aflegt.

Om monsters te kunnen nemen heeft de rover een arm met een boor, die tot 5 centimeter diep in het gesteente kan boren.
Deze arm is ook uitgerust met een camera voor close-ups. Curiosity kan ook op afstand werken,
met een laser kan hij tot op zeven meter afstand de bodem of stenen raken om te zien waar ze uit bestaan.
Stoffen die vrijkomen door de laserstraal kunnen gemeten worden door een speciale telescoop van Curiosity.


Met een eigen weerstation kunnen druk, temperatuur en vochtigheid worden gemeten en ook het stralingsniveau op Mars.
Camera's bovenop een mast van Curiosity maken foto's en video's.

Derover heeft een nucleaire batterij en dus geen zonnepanelen.
Deze kleine reactor heeft genoeg energie om het systeem continue van 110 watt aan elektriciteit te voorzien.
De Gale-krater (landingsplek) bevindt zich dichtbij de evenaar van Mars, deze krater heeft een eigen berg met veel rijke mineralen.

---

Op 6 augustus zal Curiosity in de grote krater Gale op Mars iets dichter bij zijn reisdoel kunnen landen.
De vluchtleiders denken dat de landing nauwkeuriger uitgevoerd kan worden.

De afmetingen van het landings-ellips (landingsgebied) was eerst 20 bij 25 kilometer,
maar dat is nu teruggebracht tot 7 bij 20 kilometer.

Curiosity kan hierdoor dichter bij de voet van Mount Sharp landen, de grote centrale berg in de krater Gale
en gaat onderzoek doen aan de samenstelling van de verschillende gesteentelagen in deze berg,
om te kijken of er in het geologische verleden mogelijk leven is geweest.


Er is nu ook een catalogus samengesteld van de ongeveer 635.000 inslagkraters op Mars met een doorsnede
van een kilometer of meer. Van elke krater is de ligging, doorsnede, diepte en kraterrandhoogte opgeschreven,
die door verschillende ruimtesondes rond Mars zijn opgemeten.

Op aarde zijn een kleine tweehonderd inslagkraters bekend.

---

UPDATE lancering Curiosity 26 november

Curiosity is om 16.02 uur Nederlandse tijd met succes gelanceerd vanaf de basis Cape Canaveral in Florida.


Als alles volgens plan verloopt gaat Curiosity in augustus 2012 landen in de Gale krater,
deze krater is 3,5 miljard jaar geleden ontstaan en heeft een doorsnede van 150 kilometer.
Deze krater bevindt zich dichtbij de evenaar van Mars en aan de voet van deze krater bevindt zich
een vijf en een half kilometer hoge berg met gesteentelagen en veel rijke mineralen.

Uit het onderzoek moet blijken of de omstandigheden daar ooit geschikt zijn geweest voor het ontstaan van micro-organismen.
Het voertuig gaat ongeveer 2 jaar lang het oppervlak omwoelen, rotsen onderzoeken, gassen in de atmosfeer meten en foto's nemen.


De Curiosity is te vergelijken met een scheikundelaboratorium. Het project heeft ongeveer 2,5 miljard euro gekost.
Aan boord zijn tien apparaten, die moeten onderzoeken of leven op Mars ooit mogelijk is geweest.
Het eerst wordt gezocht naar sporen van water en koolstof. Dat zijn de belangrijkste bouwstenen van leven op aarde.

Daarnaast kijkt de Curiosity naar methaan in de atmosfeer van Mars. Dat gas kan van vulkanen komen,
maar heel misschien ook van microbes, minieme organismes die mogelijk onder het Marsoppervlak leven.

---

Aan boord van de nieuwe Marsauto, Curiosity (oorspronkelijk naam Mars Science Laboratory)
is door de NASA het instrument SAM (Sample Analysis at Mars) met succes geplaatst.


Curiosity zal gedetailleerd onderzoek gaan doen naar de geologie en de mineralogie van Mars,
met als belangrijkste doel te kijken of er ooit micro-organismen hebben geleefd.

SAM is de grootste van de tien instrumenten aan boord van Curiosity en gaat op drie verschillende manieren zoeken naar
organische moleculen. Dit zijn verbindingen van onder andere koolstof en waterstof, de fundamentele bouwstenen van het leven.