Mars Reconnaissance Orbiter heeft enkele seizoenen lang structuren langs de wanden van inslagkraters op Mars in de gaten gehouden.

De donkere vormen veranderen naarmate de temperaturen stijgen of dalen.
Zo verdwijnen de donkere stromen in de winter, om vervolgens in de lente weer terug te keren.

Of deze stromen (strepen), die in de loop van de zomer langer worden,
door vloeibaar water worden veroorzaakt, is niet honderd procent zeker.

Waarschijnlijk gaat het om zoutrijk water dat smelt.
Hoe het komt dat de strepen in de zomer donkerder zijn dan in de winter is niet duidelijk.
De kans op microscopisch leven is in stromend water groter dan in bevroren water.

---

Mars Reconnaissance Orbiter, MRO, werd vijf jaar geleden op 10 maart in een baan om Mars gebracht. In de afgelopen periode is er 131 terabit aan informatie verzameld, waaronder 70.000 foto's.

MRO verricht behalve onderzoek ook ondersteunend werk bij andere Marsmissies, bv. Spirit en Opportunity en zoekt een landingsplek voor Curiosity (augustus 2012).

De opnames, met een paar jaar verschil, laten de veranderende zandduinen bij de noordpool van Mars zien. Op sommige plaatsen zijn honderden kubieke meters zand het duin afgegleden, veroorzaakt door het smelten en weer aangroeien van kooldioxide-ijs en plaatselijke windvlagen.

---

Mars Reconnaissance Orbiter heeft opnamen gemaakt waaruit blijkt dat sommige geulen op Mars door kooldioxide-ijs zijn ontstaan en niet door water. Tijdens onderzoek werd bij van een aantal zandduinen op Mars gekeken in welk seizoen deze geulvorming zich vormde.

Dit vindt steeds plaats in de winter, als het aanwezige water bevriest en de winterse aangroei van kooldioxide-ijs, waardoor lawines kunnen ontstaan als er teveel kooldioxide-ijs op een duin is afgezet of het door rechtstreeks in damp overgaan van kooldioxide-ijs.

Op aarde ontstaan dergelijke geulen door stromend water, maar op Mars lijkt dat niet het geval te zijn.

---

Volgens de NASA kunnen in lavagrotten op Mars waarin ijsvoorraden te
vinden zijn, mogelijk de eerste mensen verblijven die naar Mars reizen.

Het ijs kan worden omgezet in drinkwater en gebruikt worden bij
de productie van brandstof. De ijslaag kan astronauten mogelijk
zelfs beschermen tegen de kosmische straling op Mars.

Uit geografisch onderzoek blijkt dat er vooral in de vulkanische
regio's Elysium en Tharis lavagrotten zijn ontstaan, waar een
geschikt comfortabel verblijf ingericht kan worden, mede door
de aanwezigheid van watervoorraden in de vorm van ijs.


De lavagrotten hebben een oppervlakte van gemiddeld 10 vierkante meter
en zijn ongeveer 8 meter hoog. Door de kleine openingen van de grotten
zal de hitte overdag niet doordringen tot de ondergrondse ruimtes.

Uit berekeningen blijkt dat de ijsvoorraden in de grotten voorlopig
niet smelten en nog zeker 100.000 jaar stabiel zullen blijven.

Mars Reconnaissance Orbiter heeft foto's gemaakt van een gully,
dit is een geul, in een duinenveld bij de krater Russell op Mars.
De Gullies vormen smalle, donkere sporen op bergwanden en
kraterhellingen, die vermoedelijk zijn ontstaan door stromend water.


Uit de foto's blijkt dat een geul in 2007 vijftig meter langer is
geworden, en in 2008 ruim honderd meter. Dat wijst erop
dat er af en toe nog steeds kleine hoeveelheden water vrijkomen.

---

Sinds maart 2006 draait de Mars Reconnaissance Orbiter om Mars en heeft in vier jaar
100 terabits (100.000 gigabits) aan gegevens naar de aarde gezonden.

Dit is de hoeveelheid van 35 uur hoge kwaliteit videobeelden en dit is meer dan drie keer
zo veel als alle andere ruimtemissies naar planeten in ons zonnestelsel bij elkaar.
Dit is een bijzondere mijlpaal, nu is ongeveer de helft van Mars nauwkeurig onderzocht.

De drie meter grote schotelantenne zendt gegevens
met een snelheid van 6 megabits per seconde naar de aarde.


De krater op de opname ligt in het gebied Arabia Terra en is begin 2010
gemaakt door de MRO toen de 100 terabits bijna waren gehaald.

---

Waarnemingen van de Mars Reconnaissance Orbiter laten zien dat er onder het oppervlak
van Mars, op de middelste breedtegraden, bevroren water te vinden is.
Vorig jaar ontdekte de satelliet ijs in verschillende kraters, die de afgelopen paar jaar zijn ontstaan.

In de nieuwe kraters bevindt zich helderwit materiaal, die op oudere foto's van hetzelfde gebied
nog niet te zien zijn. De kleine kraters zijn hooguit een paar meter diep, in één krater was
de witte vlek groot genoeg om spectroscopisch te worden onderzocht,
en zo kon worden vastgesteld dat het om bevroren water gaat.
Dit ijs was enkele maanden later weer verdwenen door verdamping.


Misschien als Viking 2, in 1976 in de bodem op de middelste breedtegraden van Mars
tien centimeter dieper had gegraven, het op ijs zou zijn gestoten.

De landers Viking 1 en 2 brachten de structuur en de samenstelling van de atmosfeer
en de bodem in kaart en er werden verschillende biologische proeven
voor leven uitgevoerd, maar ijs werd niet gevonden.

---

Mars Reconnaissance Orbiter heeft twee onderzoeksjaren volbracht, het doel van
de hoofdmissie was, om de geschiedenis van water op Mars in kaart te brengen.

Na deze hoofdmissie wordt de MRO de komende twee jaar weer voor verder onderzoek
ingezet en heeft al 73 terabits aan wetenschappelijke gegevens opgeleverd.


Eén van de belangrijkste ontdekkingen is dat er gedurende honderden miljoenen jaren vloeibaar water
op of vlak onder het oppervlak is geweest. Bijna veertig procent van het oppervlak is gefotografeerd.

---

Op Mars zijn in Mawrth Vallis lagen van kleirijk gesteente gevonden.
Deze lagen, die op een opgedroogd stroomgebied van een rivier lijken,
geven aan dat er vroeger behoorlijke hoeveelheden water aanwezig waren.

Het dal is kilometers breed en ligt in het oude kraterrijke noordelijke hoogland van Mars.
Mars Reconnaissance Orbiter heeft met zijn spectrometer onderzocht dat de gesteenten in het dal
rijk zijn aan phyllosilicaten, dit zijn ijzer- en magnesiumrijke kleimineralen die in vloeibaar water
ontstaan, als de kleilagen in aanraking komen met het basalt dat hier veel voorkomt.

Het dal wordt misschien in de toekomst een mogelijke landingsplaats waar Marswagentjes zullen rondrijden.

---

De Mars Reconnaissance Orbiter en Mars Global Surveyor hebben op Mars de grootste krater
ontdekt van ons zonnestelsel. De krater, het Borealis Basin, beslaat ongeveer 40 procent van Mars.

Het is een overblijfsel van een enorme inslag 3,9 miljard jaar geleden door een voorwerp
groter dan Pluto, met een doorsnede van ongeveer 2000 kilometer.

Dit was aan het begin van de vorming van het zonnestelsel, toen er nog veel grote planetoiden waren.
Het noordelijk halfrond bestaat hierdoor uit jonge laagvlakten, terwijl de zuidelijke helft
wordt gekenmerkt door oude, kraterrijke hooglanden.


Een minder zichtbaar verschil tussen beide helften is de planeetkorst, die in het noorden 25 kilometer dunner is.
De inslag was groot genoeg om de halve planeetkorst weg te blazen, maar niet zo groot dat de planeet smolt.

Volgens onderzoek is dit mogelijk als een object dat ruim half zo groot was als onze maan met een snelheid van
6 tot 10 kilometer per seconde en onder een hoek van 30 tot 60 graden is ingeslagen op het noordelijk halfrond.

Deze inslag zou hebben plaatsgevonden rond dezelfde tijd dat de aarde werd getroffen door de inslag
die tot het ontstaan van de maan leidde, meer dan vier miljard jaar geleden.

Het basin Borealis dat hierdoor ontstond heeft een elliptische vorm en strekt zich uit over een gebied van
ongeveer tienduizend kilometer, dit is voor een deel verborgen achter het enorme vulkanische gebergte Tharsis,
die Mars in twee helften verdeelt. Mogelijk ontstonden daarbij ook de manen Phobos en Deimos.
De inslag was te vergelijken met de explosie van 7500 tot 15.000 miljard megaton dynamiet.

Om een idee van zo'n klap te krijgen, de doorsnede van Mars zelf is met 6.780 kilometer
maar enkele keren groter. Het is dan alsof de maan tegen de aarde aan zou klappen.

Een andere krater die al op Mars is aangetroffen is 8500 kilometer breed en wordt Hellas genoemd.

---

Mars Reconnaissance Orbiter heeft opnames gemaakt van twee enorme stofhozen,
die zich meer dan een kilometer boven het oppervlak uitstrekken.
Beide stofhozen bevinden zich op de plek waar de landing op 25 mei van de Phoenix
Marslander plaatsvindt, in een ovaalvormig gebied dat Green Valley genoemd wordt,
niet ver van de noordpool van Mars.

Dit gebied heeft een oppervlakte van 20 bij 100 kilometer en wordt ter voorbereiding van de landing van de
Phoenix in de gaten gehouden door de MRO. Maar de stofhozen leveren waarschijnlijk geen gevaar voor de Phoenix.

Stofhozen ontstaan wanneer luchtwervels, die op windstille dagen ontstaan vanuit opstijgende luchtkolommen,
de grond raken en hierbij stof mee omhoog trekken. Stofhozen kunnen op Mars veel groter worden dan op aarde,
dit komt door de geringe zwaartekracht op Mars. Stofhozen hebben er in het verleden voor gezorgd dat de Spirit
en Opportunity nog steeds rondrijden, aangezien zij de zonnepanelen van de Mars Exploration Rovers vrijmaken van stof.

---

De HiRISE-camera van de Mars Reconnaissance Orbiter heeft op 23 maart opnames in kleur
gemaakt van Phobos. De onregelmatig gevormde maan van Mars met een doorsnede van
ongeveer 22 kilometer. Op het maantje bevindt zich een 9 kilometer grote inslagkrater Stickney,
die in verhouding met Phobos zo groot is dat de maan bij de inslag bijna werd verbrijzeld.

De langgerekte groeven op het oppervlak zijn gevormd tijdens het ontstaan van Stickney.
Op de opnames zijn op de kraterhellingen kleine verschuivingen zichtbaar.
Het materiaal rond de kraterrand is blauwer van kleur dan de rest van het oppervlak.
De opnames zijn om de tien minuten gemaakt, op afstanden van 6800 en 5800 kilometer
van Phobos en laten details zien van 15 ?0 meter in doorsnede.


De twee manen van Mars worden beschouwd als planetoïden die
lang geleden zijn ingevangen door de zwaartekracht van Mars.

---

Nieuwe foto's van Mars Reconnaissance Orbiter van de kraterwand laten zien dat de krater Holden
op Mars in het verleden gevuld is geweest met een watermassa, waarin leven kan zijn ontstaan.

Dit water heeft de krater gevuld met puin en sedimenten, zoals rotsblokken en kleinere deeltjes
die megabreccia genoemd worden. Uit onderzoek van de foto's is gebleken dat de fijne sedimentlaag
die bovenop de megabreccia ligt voor vijf procent uit kleideeltjes bestaat.
Waar deze kleideeltjes vandaan komen is onzeker, maar waarschijnlijk betreft het sedimenten
van een meer dat hier zeker enkele duizenden jaren moet hebben bestaan.

Holden is een inslagkrater die ontstaan is in een veel grotere inslag van een ruimterots,
die het Holden-bekken wordt genoemd. Voordat de krater ontstond, liepen er
allerlei waterstromen door het bekken die sedimenten achterlieten.


Bij de inslag die de Holden-krater vormde, werden grote brokstukken van wel 50 meter groot
opgeworpen en verpulverd, waarna een deel weer is terug gevallen in de krater
en andere delen zich over de omgeving verspreidden.

De krater is vervolgens gevuld met water, waarbij sedimentaire afzettingen (zoals klei) gevormd zijn.
De MRO heeft het bestaan van klei in de Holden-krater zonder twijfel aangetoond.

De Holden-krater is gevormd in een tijd dat de oceanen op Mars al waren verdwenen,
waardoor het Holden-meer niet blijvend is geweest. Het gewicht van het water heeft de kraterwand
waarschijnlijk doorbroken, waarna deze is leeggestroomd. Waarna het langzaam is bevroren en/of verdampt.

De Holden-krater wordt dan ook gezien als plek voor een toekomstige Marsrover, het Mars Science Laboratory,
die volgend jaar gelanceerd zal worden. De krater is één van de zes mogelijke landingsplaatsen voor de MSL.

---

Op 19 februari 2008 heeft Mars Reconnaissance Orbiter bij toeval vier lawines op Mars vastgelegd.
Het is voor het eerst dat rechtstreeks grondbewegingen op Mars zijn gefotografeerd.

Op de opname waar een lawine met fijn gruis en misschien ook kleine ijskorreltjes of juist grotere rotsblokken
naar beneden is gekomen, zijn de stofwolken te zien, die opstuiven aan de voet van een steile helling.

De klif is ongeveer 700 meter hoog en bevindt zich in het noordelijke poolgebied van Mars.
De klif is nog bedekt met de rest van het kooldioxide-ijs (wit) dat in de winter op de noordpool ligt.

NASA heeft eerdere foto's van dit gebied en zal de klif vaker fotograferen om te zien
of er meer materiaal naar beneden gaat vallen tijdens de zomer op de noordpool van Mars.
Ook zal het materiaal aan de voet van de helling worden onderzocht.


De grootste wolk van stof en ijs heeft een doorsnede van 180 en strekt zich uit tot 190 meter van de klif.
Het zonlicht komt van de rechter bovenkant.

Het is nog niet bekend wat de lawine heeft veroorzaakt, misschien is er sprake is van een seizoenseffect
door de temperatuurstijging aan het begin van de lente of dit soort lawines ontstaan het hele jaar door.

Het kan ook zijn dat koolzuurijs van vast naar gasvormig is overgegaan en hierdoor instabiliteit heeft veroorzaakt.
Andere mogelijkheden zijn Marsbevingen of een inslag van een meteoriet.

---

In december 2006 ontdekten onderzoekers dat sommige geulen op de binnenhellingen
van inslagkraters op Mars in de afgelopen paar jaar opeens veel helderder zijn geworden.

Ze dachten dat dit werd veroorzaakt door recente waterstromen, mogelijk als gevolg van
het smelten van ondergronds ijs. Maar de opvallend heldere stromingspatronen aan
de binnenwanden van de kraters op Mars zijn waarschijnlijk ontstaan door lawines
van droog materiaal, zoals zand of grind en zijn niet ontstaan door vloeibaar water.

Dat blijkt uit een nieuw onderzoek. Met de HIRISE-camera van de Mars Reconnaissance Orbiter
is één van de geulen nauwkeurig met stereoscopische foto's in beeld gebracht.
Door het topografisch hoogtemodel kon berekend worden hoe water in een dergelijke geul
zou stromen en hoe de stromings- en afzettingspatronen eruit zouden zien door ander materiaal,
zoals modder en droog zand of gruis.


Het blijkt dat de vorm van het heldere patroon het best verklaard kan worden door een lawine
van droog materiaal, of hooguit een dikke modderstroom, maar in elk geval niet van stromend water.

Men is vrij zeker over de aanwezigheid van ondergronds ijs op Mars. Op 25 mei landt de Phoenix
in het noordpoolgebied van Mars, onder andere om ijsmonsters op te boren voor nader onderzoek.

---

Op opnamen van de Mars Reconnaissance Orbiter zijn aanwijzingen te zien dat er lang geleden vloeistof en misschien
water, door barsten in het gesteente van één van de ravijnen van de Valles Marineris op Mars heeft gesijpeld.

Het gesteente in het gebied Candor Chasma laat sporen zien van mineraalafzettingen in de barsten.
Vroeger lagen deze gesteenten verborgen onder het oppervlak, maar door erosie van miljoenen jaren
zijn ze aan de oppervlakte komen te liggen of de mineralen door water zijn afgezet, is niet zeker.
Het is ook mogelijk dat gassen, wel of niet vermengd met waterdamp, de oorzaak zijn.

---

De Mars Reconnaissance Orbiter van de NASA zal in februari het record breken,
omdat het ruimtevaartuig tot nu toe de meeste data heeft doorgestuurd over Mars.
Sinds november 2006 heeft de ruimtesonde genoeg data doorgestuurd om bijna 1000 Cd-roms
te vullen en verbreekt daarmee het record van Mars Global Surveyor tussen 1997 en 2006.


De ruimtesonde blijft in hoog tempo data doorsturen, maar wetenschappers zijn bezorgd
over 2 instrumenten aan boord, namelijk de HiRISE-camera, waarmee zeer gedetailleerde opnamen
van het oppervlak worden gemaakt, deze heeft af en toe last van veel ruis en de Mars Climate Sounder,
die metingen aan de dampkring verricht, heeft een probleem met de oriëntatie,
waardoor hij af en toe net niet op het goede deel van de atmosfeer is gericht.

De Mars Climate Sounder meet temperatuur, stof en ijswolken elk dag tijdens 13 omwentelingen rond Mars.
De hoeveelheid data zal nog toenemen door het kleiner worden van de afstand tussen de aarde en Mars.
Aan het einde van de eerste deel van wetenschappelijke experimenten in 2008
zal er waarschijnlijk genoeg data zijn om 5000 Cd-roms te vullen.

---

De kans dat de planetoïde 2007 WD5 die op Mars afkomt de planeet zal treffen, wordt steeds kleiner.
Nieuwe waarnemingen om zijn baan nauwkeuriger te bepalen laten zien dat de kans,
dat het op 30 januari tot een inslag komt, is gedaald tot 1 op 10.000.
Waarschijnlijk zal 2007 WD5 op een afstand van 4000 tot 26.000 kilometer langs Mars scheren.


De lichtblauwe lijn geeft de koers aan van de planetoïde.

---

Een planetoïde nadert Mars en de kans is 1 op 75 dat hij op 30 januari rond de middag inslaat.
De planetoïde heet 2007 WD5 en heeft een doorsnede van ongeveer 50 meter.
2007 WD5 zal Mars op een afstand van ongeveer 48.000 kilometer naderen.
Dit is ongeveer één vierde van de afstand tussen de aarde en de maan.
De baan is nog niet nauwkeurig genoeg om een inslag uit te sluiten.

Het object, ontdekt op november 2007 door de Catalina Sky Survey, is ongeveer
net zo groot als de ruimterots die in 1908 neerkwam in Siberië.
Door de inslag werden over een groot gebied tientallen miljoenen bomen verwoest.

Mocht er een botsing plaats vinden dan zal dit ongeveer een 3 megaton, dit is 200 maal de kracht
van de atoombom op Hiroshima, aan energie vrijmaken en een inslagkrater van ongeveer
1 kilometer veroorzaken, waarbij een enorme hoeveelheid stof de dampkring in wordt geblazen.


De kans is veel groter dat de planetoïde Mars mist, maar er is dus wel een kleine kans.
Als de planetoïde inslaat zal hij rond de evenaar inslaan, hier bevindt zich ook de Opportunity,
al zal de marsrover zich waarschijnlijk buiten de inslagzone bevinden.

De inslag zal een krater veroorzaken die vergelijkbaar is met de Meteor Crater in Arizona, VS.
In de jaren '90 sloegen de restanten van de komeet Shoemaker-Levy 9 in op Jupiter.
Het kan wel de eerste keer zijn dat een planetoïde i.p.v. een komeet in zal slaan op een andere planeet.


De komende dagen zal van de planetoïde in de gaten worden gehouden om de baan beter te bepalen.
De nieuwe krater kan binnen enkele dagen gefotografeerd worden met de HIRISE-camera van
de Mars Reconnaissance Orbiter, terwijl het niet uitgesloten is dat de Spirit en Opportunity
een verhoogde stofconcentratie in de ijle dampkring van Mars constateren.

De planetoïde is op 31 januari 2008 Mars gepasseerd op een afstand van 22.000 kilometer,
in kosmische termen scheelde dat een haartje.

---

Vorig jaar ontdekten en dachten onderzoekers dat er vloeibaar water aanwezig was op Mars
door veranderingen in geulen aan de randen van kraters.
Een nieuw onderzoek naar deze ontdekking laat zien dat het destijds ging om lava,
afkomstig uit de Athabasca Valles.

NASA onderzoekt nu grote delen van het oppervlak en heeft geconstateerd dat verschillende
kenmerken van het oppervlak mogelijk gevormd zijn door de aanwezigheid van water.
Dat het er wel degelijk geweest is, lijkt een zekerheid. Er zijn diverse geulen op Mars gevonden
die zeer waarschijnlijk door vloeibaar water zijn ontstaan. De geulen zijn te diep om door
droog materiaal, zoals zand of stof, te zijn ontstaan.


Vorig jaar werden opnamen van Mars Global Surveyor bekend gemaakt van geulen op Mars,
mogelijk veroorzaakt door stromend water. Nieuwe opnamen van Mars Reconnaissance Orbiter
wijzen erop dat sommige geulen waarschijnlijk zijn ontstaan door aardverschuivingen
in het oppervlak van los, droog materiaal.

Dit volgt uit onderzoek met de infrarood-spectrometer van de MRO, waaruit blijkt dat de verse, heldere
afzettingen in elk geval niet uit rijp, ijs of zoutachtige mineralen bestaan, dat is afgezet door zout water.

Andere geulen vormen echter wel sterk bewijs voor vloeibaar water dat miljoenen jaren geleden op Mars
gestroomd heeft, toen de planeet een warmer klimaat had dan nu. Ook andere MRO-beelden bevestigt
de indruk dat Mars in het verleden meerdere natte periodes moet hebben gekend.


Mars kent, net als aarde, periodieke klimaatsveranderingen. Sommige van de periodes zijn warmer
dan andere. Enkele van de geulen die op Mars zijn aangetroffen zijn niet stijl genoeg om droge stromen
te veroorzaken. Opnamen van de MRO laten duidelijk kenmerken van een vloeibare stroom zien,
zoals vertakte kanalen en terrassen binnen de geulen.

Men heeft onderzocht of de afzettingen aan de zuidpool uit materiaal van hoge dichtheid bestaan,
zoals rots, of gemaakt zijn van materiaal van lage dichtheid, zoals ijs.
De waarnemingen bevestigen de aanname dat de afzettingen vooral uit water bestaan.

Ook heeft men ontdekt dat sommige kenmerken die als vloeibare waterstromen werden gezien,
in werkelijkheid lavastromen zijn. Vloeibare stromen op Mars hoeven niet persé waterstromen te zijn.


Mars Reconnaissance Orbiter heeft een foto van een dust devil gemaakt.
Dust devils zijn kleine stofstormen op het oppervlak van Mars, al eerder waargenomen door Spirit en Opportunity,
maar nog nooit zo duidelijk door een ruimtesonde in een omloopbaan om de planeet.

Dust devils ontstaan wanneer de temperatuur van de atmosfeer dicht bij de grond warmer is dan de atmosfeer er boven.
Warme lucht stijgt op, waardoor er zich in sommige gevallen een vortex vormt die nog meer warme lucht zuigt.
Als de vortex sterk genoeg is, worden stofdeeltjes in de vortex opgenomen en vormt er zich een dust devil.

De doorsnede van de dust devil is 200 meter, maar op het oppervlak is deze veel kleiner.
De stofstorm heeft waarschijnlijk een hoogte van 500 meter, dit is te zien aan de schaduw van de vortex
en bevindt zich in een gebied ten oosten van de Hellas inslagkrater, ten zuiden van Reull Vallis.

---

De eerste radarmetingen van de Mars Reconnaissance Orbiter laten zien dat er duidelijke lagen
in de ijsafzettingen aan de polen te zien zijn. De waargenomen wisselingen in de dikte en de samenstelling
van de lagen kunnen gebruikt worden om klimaatveranderingen op Mars na te bootsen.

Dit soort lagen heeft de Marsrover Opportunity ook waargenomen in de wanden van de Victoria krater,
waar hij nu bovenlangs rijdt. Deze lagen zijn waarschijnlijk oude overblijfselen van zandduinen
en ze bevinden zich onder het materiaal dat bij het ontstaan van de krater is opgeworpen.


Mars begon warm en nat (Noachiaanse periode), werd daarna vulkanisch (Hesperiaanse periode) en eindigde
koud en droog (Amazoniaanse periode), iedere periode is vernoemd naar een gebied op Mars.
Geologen op aarde hebben de perioden vormgegeven door het bestuderen van data van de Mars Express.
Hieronder volgt een beknopte beschrijving per periode.

- De Noachiaanse periode (+/- 4,5 miljard jaar geleden tot 3,5 - 3,8 miljard jaar geleden).
Mars werd voortdurend gebombardeerd, wat resulteerde in veel kraters.
De watererosie duidt erop dat de periode warm en nat was.

- De Hesperiaanse periode (3,5 - 3,8 miljard jaar geleden tot 1,8 miljard jaar geleden) staat bekend als
een vulkanisch actieve periode. Veel kraters uit de Noachiaanse periode werden gevuld met vulkanisch lava.

- De Amazoniaanse periode (1,8 miljard jaar geleden tot nu) staat bekend als een rustige koude periode.
Het is op het oppervlak te koud voor vloeibaar water. Daarnaast is Mars enorm droog.

De belangrijkste taak van Mars Reconnaissance Orbiter is het achterhalen van de rol die water
heeft gespeeld in de geologische geschiedenis van de planeet. Ook moet MRO op zoek naar
een geschikte landingsplaats voor de toekomstige Phoenix-lander van de NASA.

Op 1 oktober 2006 begint de missie van de Mars Reconnaissance Orbiter.
Al deze ruimteverkenners hebben andere en verschillende instrumenten en vullen de onderzoeken
van elkaar goed aan, de gegevens die de komende jaren worden verzameld,
zullen een beter beeld geven van het weer en het klimaat op Mars.

---

De Mars Reconnaissance Orbiter heeft zijn eerste opname gemaakt van het oppervlak van Mars,
Ius Chasma, dit is een klein stukje van de bekende kloof Valles Marineris.

De MRO bevond zich tijdens het maken van de opname op een hoogte van 280 kilometer boven het oppervlak.


De hoge-resolutiecamera van de MRO legt vanuit zijn baan om Mars ongekend kleine details vast.
Het eigenlijke werk van de MRO, die op hoogten van 250 tot 316 kilometer om Mars draait, begint in november.
Gedurende twee jaar zal hij de hele planeet gedetailleerd in kaart brengen, maar ook gegevens verzamelen
over de mineralogisch samenstelling van het oppervlak en de eventuele aanwezigheid van bevroren water.

Voor alle ruimtesondes die nu om Mars draaien of op het oppervlak rondrijden breken nu
rustige tijden aan, omdat de planeet in oktober vanaf de aarde gezien bijna recht achter
de zon staat, waardoor de contacten een poosje stil komen te liggen.

---

De Mars Reconnaissance Orbiter draait nu in een goede baan om Mars.
Gisteren werd de laatste koerscorrectie uitgevoerd, die twaalf minuten duurde.
De hoogte boven het oppervlak wisselt tussen de 250 kilometer
boven de zuidpool tot 315 kilometer boven de noordpool. De komende maanden zal de MRO zijn drie meter lange antenne uitklappen
en wordt het kapje voor de lens van één van zijn instrumenten verwijderd.


In november zal de MRO van de NASA beginnen met het verzamelen foto's en gegevens.

---

Mars Reconnaissance Orbiter, MRO, verandert zijn omloopbaan sinds eind maart door te aeroremmen.
Er zijn nu tachtig omloopbanen achter de rug, maar er volgen er nog vierhonderd voordat de satelliet
zijn definitieve omloopbaan heeft aangenomen, dit is naar verwachting in september.

Tijdens het aeroremmen duikt de MRO voorzichtig in de atmosfeer van Mars, waardoor hij afremt.
In september zal daardoor de omloopbaan nog maar twee uur duren, in maart duurde een baan nog 35 uur.
Het ruimtevaartuig begint in november met onderzoek, na ontbrandingen en testen van de motoren,
het uitklappen van de radarantenne en andere noodzakelijke taken. Het onderzoek zal ongeveer twee jaar duren.

Met behulp van de foto's gaat de NASA op zoek naar landingsplaatsen voor landers,
die in 2007 en 2009 naar Mars gestuurd worden.


De MRO maakt gebruik van een speciale techniek tijdens het aeroremmen.
Hij kan zelf berekenen wanneer hij de atmosfeer weer in moet duiken, in het verleden moesten de tijden
voor het aeroremmen door onderzoekers op aarde uitgerekend worden en naar de satelliet gestuurd worden.
Nu kan de MRO dat zelf, dit is handig wanneer de satelliet meerdere keren per dag de atmosfeer in moet duiken.

De MRO is de derde NASA-missie die de techniek van het aeroremmen gebruikt.
De Mars Global Surveyor en de Mars Odyssey gebruikten de techniek in 1997 en 2001.
Door de techniek kan de satelliet met veel minder brandstof gelanceerd worden dan wanneer de motoren
worden gebruikt om het ruimtevaartuig af te remmen.

Als de MRO in de atmosfeer van Mars duikt, wordt zijn snelheid met zo'n twee meter per seconde verminderd.
Om dezelfde snelheidsvermindering te krijgen, als je motoren zou gebruiken, heb je bijna ? kilogram brandstof nodig.
Elke kilogram die gelanceerd moet worden veel geld kost, daarom kiest men voor een iets riskantere vorm van afremmen.

---

De HiRISE-camera van de Mars Reconnaissance Orbiter nam deze foto's van de zuidelijke hooglanden
op Mars op een hoogte van 2489 kilometer.


Deze testopnames laten nu al heel veel details zien, de toekomstige opnames door drie camera's van de MRO
zullen nog duidelijker zijn, omdat de baan van de MRO op een hoogte van ongeveer 300 kilometer komt
en door de testen kunnen de instrumenten nog beter worden ingesteld voor het onderzoek in november.

De drie camera's van de MRO, de High Resolution Imaging Science Experiment, de Context Camera en
de Mars Color Imager, werden donderdag gedurende 40 minuten naar de planeet gericht om de eerste gegevens
te verzamelen, de twee opnames laten een mooi beeld zien van de rode planeet bij zonsopgang.

De komende weken zal de baan van de ruimtesonde verschuiven tot deze zijn definitieve positie bereikt,
waarbij de Mars Reconnaissance Orbiter steeds in de middag over Mars zal vliegen,
zoals de baan van de Mars Global Surveyor en de Mars Odyssey.

Mars Reconnaissance Orbiter zal ook op zoek gaan naar een geschikte landingsplaats
voor de Phoenix-lander, die in augustus 2007 gelanceerd wordt.

---

Mars Reconnaissance Orbiter is met succes in een elliptische baan om Mars gebracht.
Een groot deel van deze manoeuvre gebeurde achter de planeet waardoor het vluchtleidingcentrum
geen signalen meer kon ontvangen van de ruimtesonde, maar omstreeks 23.25 uur
kwam de bevestiging dat de MRO zich in de juiste baan bevond.

De MRO kan echter nog niet met zijn wetenschappelijke onderzoek van Mars beginnen, daarvoor
moet hij eerst, stapje voor stapje, in een veel lagere, bijna cirkelvormige baan worden gebracht.

Om dat voor elkaar te krijgen, zal de sonde vele malen in de Marsatmosfeer afdalen, om te kunnen afremmen.
Als dat allemaal goed gaat, kan dan in november het onderzoek van start gaan.
Het is de bedoeling dat MRO tot 2010 in gebruik zal zijn.


Vanaf een hoogte van ongeveer 300 kilometer, zo laag zijn andere ruimtevaartuigen nog niet bij Mars geweest,
zal de MRO de mineralogisch samenstelling van het marsoppervlak onderzoeken en met behulp van
een radarinstrument ondergrondse watervoorraden proberen op te sporen.

---

Na een reis van zeven maanden bereikt Mars Reconnaissance Orbiter, MRO van de NASA vrijdag 10 maart, Mars.
De MRO moet vanuit een baan om Mars onder meer onderzoek gaan doen naar zijn atmosfeer, de aanwezigheid
van water, of er lang genoeg water op de rode planeet is geweest om leven mogelijk te maken
en op zoek gaan naar mogelijke toekomstige landingsplaatsen op de rode planeet.

Het contact met het controlecentrum in de Verenigde Staten is vrijdag een half uur lang verbroken als de sonde
de achterkant van de planeet passeert. Daarna wordt duidelijk of de MRO in de juiste baan om Mars
is gekomen of dat het ruimteschip verder door het heelal vliegt.

De MRO heeft na de lancering in augustus vorig jaar een afstand van ongeveer 500 miljoen kilometer afgelegd.
Mars is een gewild onderzoeksobject van de NASA en de ESA vanwege de gelijkenis met de aarde.
De VS hebben plannen voor een bemande ruimtevlucht naar Mars rond 2020.

Vrijdag om 22.25 uur zullen de remraketten van de MRO, 27 minuten ontstoken worden.
Daardoor zal zijn snelheid afnemen en komt hij in een baan boven het zuidelijke halfrond van Mars terecht.


De missie gaat dan een heel gevaarlijke fase in, de afgelopen 15 jaar zijn 4 sondes gelanceerd,
die in een baan om Mars terecht moesten komen en daarvan zijn er maar 2 geslaagd.
Volgens plan moet het contact met de aarde om 23.16 uur hersteld worden.

De wetenschappelijke waarnemingen starten in de herfst. De MRO heeft eerst nog zeven maanden nodig voor
verschillende baan- en remmanoeuvres, voor de sonde zich in de goede baan om Mars bevindt.

---

Op 10 maart komt de Mars Reconnaissance Orbiter, MRO bij Mars aan en zal Mars vanaf de bovenkant
van de atmosfeer tot onder het oppervlak heel precies in kaart gaan brengen.


Op 12 augustus 2005 werd de Mars Reconnaissance Orbiter gelanceerd.
Tegen de tijd dat de MRO aankomt bij Mars heeft hij ongeveer 500 miljoen kilometer afgelegd.

Op 10 maart begint de sonde nog niet meteen met het onderzoek:
eerst wordt de baan gewijzigd, dit duurt ongeveer 7 maanden.

Daarna begint de missie pas echt, hij vult elke zestien minuten één Cd-rom met data.
MRO zal meer informatie over klimaat en dampkring gaan verzamelen dan alle Marsmissies tot nu toe bij elkaar.
Wetenschappers zijn vooral geïnteresseerd of er zich ijs of water in de bodem van Mars bevindt.


De belangrijkste doelen van de missie zijn: het bepalen of er ooit leven is geweest op Mars en of dat
er nog steeds is, het in kaart brengen van het klimaat en dampkring, de geologie van Mars
onderzoeken en het voorbereiden op bemande ruimtemissies naar Mars.

---

Sneeuw op Mars veroorzaakte nog niet zo lang geleden, 0,3 tot 4 miljoen jaar,
gletsjerafzettingen in de buurt van de evenaar.

Dit ontstond bij de evenaar, doordat de scheefte van de draaias van Mars toen, heel anders was dan nu.
De polen waren naar de zon gericht, waardoor enorme hoeveelheden waterdamp in de atmosfeer kwamen.


Wind nam de waterdamp mee naar de evenaar, dit viel neer als sneeuw
en vormde gletsjers bij de evenaar, niet bij de polen.

Dit komt overeen met waarnemingen bij de evenaar door Mars Express, Mars Surveyor en Mars Odessey.

Mars heeft in het verleden grote klimaatsveranderingen ondergaan, vergelijkbaar met ijstijden op aarde.

Waarschijnlijk bevinden zich ondergronds restanten van gletsjers, dit is belangrijk
voor de watervoorziening van toekomstige missies.

Sporen van leven op Mars moeten eerder onder de grond gezocht worden, dan aan het oppervlak.
Dit concludeerde de Leidse astrobiologe Inge Loes ten Kate in januari 2006.

Aminozuren hielden geen stand onder de door de onderzoekster nagebootste Marsomstandigheden
en zelfs extremofiele bacteriën legden het loodje.

Gelukkig neemt de nieuwe Europese missie van de ESA, ExoMars, een goede boor mee.
De ExoMars wordt in juni 2011 gelanceerd en moet in juni 2013 landen op Mars.

---

Rivierdelta's op Mars zijn bijna 4 miljard jaar geleden, in zeer korte tijd gevormd.

Uit onderzoek van de Utrechtse wetenschapper Maarten Kleinhans,
blijkt dat sommige delta's zelfs binnen een jaar ontstaan kunnen zijn.


Mars heeft ook maar relatief korte tijd stromend water gehad, veel korter dan werd verondersteld.

Op de foto zie je de delta's tussen de oude slingerende rivieren.